Logometr (miernik ilorazowy) – mechanizm przyrządów pomiarowych do pomiaru stosunku dwóch wielkości elektrycznych, zwykle natężenia prądu, napięcia elektrycznego, a pośrednio innych[1].

Schemat budowy logometru magnetoelektrycznego. 1 - magnes stały; 2 - nabiegunniki z miękkiego materiału magnetycznego; 3 - pręt z miękkiego materiału magnetycznego o przekroju eliptycznym; 4 - ramki z uzwojeniami; 5 - wskazówka; 6 - skala.

Budowa i zasada działania edytuj

Układ logometru składa się z dwóch złączonych mechanicznie elementów, każdy z nich wytwarza moment obrotowy zależny od jednej z wielkości. Momenty działają w przeciwnych kierunkach. Układ nie ma sprężyn zawracających, położenie ustala się w wyniku równowagi momentów sił. Gdy choć jeden z momentów jest zależny od kąta obrotu ustroju, położenie równowagi będzie zależne od mierzonej wartości. Układ wymaga by wraz z obrotem moment siły jednej wielkości wzrastał a drugiej malał. Logometr szczególnie nadaje się do pomiaru wielkości gdy jest ona zależna od drugiej wielkości[1].

Najczęściej stosowane logometry buduje się jako układy magnetoelektryczne, elektrodynamiczne i ferrodynamiczne.

Logometr magnetoelektryczny z ruchomą cewką składa się z dwóch cewek obróconych względem siebie, umieszczonych w polu magnesu trwałego. Zależność momentów obrotowych od kąta obrotu uzyskuje się poprzez ukształtowanie pola magnetycznego zależnego od miejsca w szczelinie. Płynący przez cewki prąd wytwarza moment obrotowy zależny położenia cewek[1].

Stosowany jest też ustrój magnetoelektryczny z nieruchomymi cewkami i ruchomym magnesem[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d „Encyklopedia fizyki” praca zbiorowa PWN 1973 t. 2 s. 842.