Lotnictwo Dalekiego Zasięgu (Rosja)

Lotnictwo Dalekiego Zasięgu – jeden z elementów rosyjskiej triady atomowej.

Lotnictwo Dalekiego Zasięgu
ilustracja
Historia
Państwo

 Rosja

Organizacja
Dyslokacja

Federacja Rosyjska

Rodzaj wojsk

wojska lotnicze

ТU-95МС w 2011
ТU-160 w 2011

Lotnictwo Dalekiego Zasięgu Związku Radzieckiego

edytuj

Dekretem z 3 kwietnia 1946, na bazie rozformowanej 18 Armii Lotniczej sformowano Dowództwo Lotnictwa Dalekiego Zasięgu podporządkowane bezpośrednio Naczelnemu Dowództwu Sił Zbrojnych ZSRR. W skład Lotnictwa Dalekiego zasięgu weszły jednostki podporządkowane 18 Armii Lotniczej ze Smoleńska, 43 Armii Lotniczej z Winnicy i 50 Armii Lotniczej z Chabarowska. W okresie istnienia ZSRR przechodziły one liczne reorganizacje[1].

Tuż przed rozpadem ZSRR w składzie LDZ pozostawały trzy armie lotnicze i centrum szkolenia bojowego. Łącznie posiadały one na wyposażeniu 164 strategiczne platformy zdolne do przenoszenia 834 rakiet manewrujących Ch-55[2]. W 1991 dysponowało ono 145 samolotami TU-95 w trzech wersjach oraz 19 samolotami TU-160 oraz 320 samolotami TU-22. Rozpad sowieckiego państwa i podział jego potencjału militarnego przyczyniły się do utraty przez Rosję ponad 70% pułków lotnictwa bombowego dalekiego zasięgu[3].

Lotnictwo Dalekiego Zasięgu w Federacji Rosyjskiej

edytuj

Federacja rosyjska przejęła olbrzymią cześć potencjału LDZ ZSRR. W 1992 zaprzestano produkcji TU-160 i rozpoczęto proces reorganizacji LDZ. Do 1994 rozformowano wszystkie dowództwa armii lotniczych, a poszczególne związki taktyczne podporządkowano dowództwu LDZ. Do 1996 z Kazachstanu do Rosji przegrupowano 40 samolotów TU-95MS. Wiosną 1997 Ukraina zerwała negocjacje w sprawie odsprzedaży TU-160 oraz rakiet manewrujących Ch-55 i rozpoczęła ich utylizację. Wycofano też z eksploatacji TU-95K oraz 85% TU-95K-22. W 1998 reaktywowano 37 Armię LDZ[4][5]. W 2001 nastąpił wzrost potencjału powodowany odzyskaniem z Ukrainy ośmiu TU-160, trzech TU-95 oraz 575 rakiet Ch-55. Denuklearyzacja Kazachstanu i Ukrainy zakończyła etap reorganizacji 37 Armii LDZ. Po prawie piętnastoletniej przerwie jej samoloty wznowiły loty patrolowe nad północnym i północno-zachodnim Atlantykiem, północnym wybrzeżem Kanady, Alaski oraz w pobliżu Aleutów. Kontynuowana do 2004 modernizacja TU-95 umożliwiła osiągnięcie 50% parytetu między wersjami MS6 oraz MS16, zwiększając tym samym liczbę przenoszonych rakiet Ch-55 do 884[6]. Pozyskane w 2005 dwa nowe TU-160 i rotacyjna modernizacja pozostałych egzemplarzy powodowały, że w 2008 zdolności przenoszenia rakiet wynosiła łącznie 884 sztuki[7].
W 2009, na bazie dowództwa 37 Armii Lotniczej, utworzono Dowództwo Lotnictwa Dalekiego Zasięgu[8].

W 2012 Dowództwo Operacyjne Lotnictwa Dalekiego Zasięgu dysponowało około 13 samolotami TU-160, 28 samolotami TU-95MS6, 13 samolotami TU-160, 28 samolotami TU-95MS6 oraz 31 samolotami TU-95MS16 zdolnymi przenieść w sumie około 820 rakiet manewrujących Kh-55 i Kh-15[9]. W 2013 z 16 samolotów TU-160 zdolność operacyjną utrzymywało jedynie 4-6 platform. Ponadto zdolność operacyjną utrzymywało około 35 samolotów TU-95MS i około 40 platform TU-22M3[10].

Zasadnicze platformy LDZ w 2014[11]
Typ Liczba platform Liczba rakiet Liczba ładunków
TU-95MS6 29 6 x AS-15A 174
TU-95MS16 30 16 x AS-15A 480
TU-160 13 12 x AS-15B 156
Razem 72 810

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Marek Depczyński: Rosyjskie siły zbrojne: od Milutina do Putina. Warszawa: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13505-5.
  • Tomasz Grabowski: Rosyjska siła. Siły Zbrojne i główne problemy polityki obronnej Federacji Rosyjskiej w latach 1991-2010. Częstochowa: Instytut Geopolityki, 2011. ISBN 978-83-61294-52-8.
  • Stanisław Zarychta: Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945–2015. Warszawa: Bellona SA, 2016. ISBN 978-83-11-14235-0.