Młyn w Prażkach (dawniej w Jakubowie lub Prażkach-Jakubowie) – młyn wodny nad Miazgą wybudowany na początku XX w., znajdujący się w Prażkach, w gminie Będków, w województwie łódzkim.

Młyn w Prażkach
Ilustracja
Młyn nad Miazgą w Prażkach w 2024 r.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Prażki

Rozpoczęcie budowy

początek XX w.

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Młyn w Prażkach”
Ziemia51°36′20,812″N 19°43′10,852″E/51,605781 19,719681

Historia miejsca

edytuj

Młyn wodny w tej lokalizacji istniał od niepamiętnych czasów. Był zaznaczony na mapach z początku XIX w. Osada młyńska nazywana była Jakubów od imienia jednego z właścicieli: Jakuba Dratwy[1]. W XIX w. istniał drewniany, parterowy budynek młyna usytuowany częściowo na stałym lądzie (część mieszkalna) a częściowo na palach dębowych nad wodą (część produkcyjna). Posiadał dach czterospadowy kryty słomą. Był poruszany kołem wodnym nasiębiernym i wyposażony w jedną parę kamieni, żubrownik, perlak i jagielnik.[2] W tym okresie młyn odwiedzał przyszły pisarz, Władysław Stanisław Reymont, którego ojciec, Józef Rejment, był właścicielem okolicznej posiadłości (w tym młyna)[3][1]. Według informacji okolicznych mieszkańców Władysław pracował w młynie u ojca zanim podjął naukę krawiectwa w Warszawie[4].

Młyn został rozebrany w ostatnich latach XIX w. i szybko zastąpiony kolejnym budynkiem młyna: drewnianym, jednopiętrowym, na rzucie prostokąta. Posiadał nowocześniejsze wyposażenie, w tym turbinę wodną. Budynek spłonął w pożarze tuż przed lub tuż po I wojnie światowej.[2]

Obecny młyn

edytuj

Obecnie istniejący młyn został wybudowany w miejscu po spalonym młynie. Budynek jednopiętrowy, częściowo murowany (parter) a częściowo drewniany oszalowany deskami (piętro). Posiada dach dwuspadowy kryty papą. Był poruszany turbiną wodną i wyposażony w 2 pary walców, śrutownik i urządzenia czyszczące. Jego zdolność przemiałowa wynosiła 2,5-3 tony zboża na dobę. W okresie II wojny światowej przerwał pracę i pozostawał nieczynny. Wznowił pracę na krótki okres po zakończeniu wojny. W latach 70. był już nieczynny.[2]

Przypisy

edytuj
  1. a b Sabina Zając, Reymont w Będkowie, „Trybuna Łódzka” (nr 162), 2000, s. 7.
  2. a b c Prażki, [w:] Krzysztof Baranowski, Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich ; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1974, s. 25.
  3. Dzieła sygnowane "Wolbórka", „Wiadomości Dnia” (nr 107), 2000, s. 12.
  4. ., Na szlaku wędrówki życiowej twórcy "Chłopów" : w okolicach, gdzie mieszkał i skąd czerpał tworzywo do swych dzieł wielki narodowy pisarz, „Orędownik : ilustrowane pismo narodowe i katolickie : wydanie ł[ódzkie]” (nr 106), Regionalia Ziemi Łódzkiej, 1938, s. 15 [dostęp 2024-07-16].