Maria z Wyleżyńskich Bentkowska (ur. 19 listopada 1847 w Zakutyńcach[1][2], zm. 16 lutego 1938 w Warszawie) – podporucznik[1] Wojska Polskiego, weteranka powstania styczniowego. Córka Adama i Konstancji z Burczak-Abramowiczów.

Maria Bentkowska
Weteranka Powstania Styczniowego
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1847
Zakutyńce

Data i miejsce śmierci

16 lutego 1938
Warszawa

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

powstanie styczniowe

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości z Mieczami
Maria Bentkowska (czwarta z prawej) podczas uroczystości z okazji rocznicy Bitwy Warszawskiej, Warszawa - 1930

Życiorys edytuj

Jako kilkunastoletnia dziewczynka była posłańcem i łączniczką Edmunda Różyckiego, naczelnika Wydziału Prowincjonalnego Rusi i dowódcy największego oddziału partyzanckiego na Ukrainie, który ukrywał się w domu jej rodziców. Po zajęciu majątku przez Rosjan ojciec Marii Bentkowskiej został powieszony, a majątek zrabowany[3]. Maria została aresztowana i przez 6 tygodni była więziona o chlebie i wodzie w Berdyczowie[4].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w czasie obrony Lwowa, aktywnie brała udział w pomocy walczącym[3]. W 1930 roku została odznaczona Krzyżem Niepodległości z Mieczami[5]. W styczniu 1938 roku wraz z 50 weteranami oraz dwiema weterankami (Marią Fabianowską i Lucyną Żukowską) została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[6]. Zmarła w Warszawie w 1938 roku, została pochowana na Kwaterze Weteranów Powstania Styczniowego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (13C-1-14)[7].

Przypisy edytuj

  1. a b Oficerowie-weterani uczestnicy powstania narodowego 1863 r.. W: Rocznik Oficerski 1923.. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych Sztab Generalny - Oddział V., 1923, s. 38.
  2. List uczestników powstania narodowego 1863 r.. W: Rocznik Oficerski 1932.. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych Sztab Generalny - Oddział V., 1932, s. 917.
  3. a b Żywe Pomniki Bohaterstwa ostatni weterani 1863 roku. W: Rok 1863 za naszą wolność i waszą w 75-lecie Powstania Styczniowego. Warszawa: Oddział im. Romualda Traugutta Polskiego Towarzystwa Kultury i Oświaty Robotniczej "Pochodnia" w Warszawie, 1938, s. 25.
  4. Jerzy Maliszewski, Powstanie styczniowe. Notatki biograficzne uczestników z oryginalnemi ilustracjami, Warszawa, 1932 [dostęp 2022-02-15].
  5. Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z Mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości. Monitor Polski 1930 nr 260 poz. 4350. [dostęp 2014-03-22]. (pol.).
  6. Krzyż oficerski Orderu Polski Odrodzonej na piersiach weteranów z 1863 r.. „Ilustrowany Kurier Codzienny”. XIX, s. 1, 13, 24 stycznia 1938. Kraków. 
  7. Spis pochowanych na Powązkach Wojskowych (d. Cmentarzu Komunalnym Powązki) w Warszawie. Cmentarium. [dostęp 2014-04-205]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj