Maria Donaj (ur. 1923[1], zm. 13 stycznia 2008[2]) – polska pedagog, podporucznik Armii Krajowej, sanitariuszka, działaczka podziemia niepodległościowego, uczestniczka powstania warszawskiego, działaczka kombatancka.

Maria Donaj
Krystyna
podporucznik podporucznik
Data urodzenia

1923

Data śmierci

13 stycznia 2008

Przebieg służby
Lata służby

II wojna światowa

Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

VII Obwód „Obroża”

Stanowiska

łączniczka, sanitariuszka

Późniejsza praca

nauczycielka

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

W czasie II wojny światowej, działała pod pseudonimem „Krystyna”, była zarówno łączniczką VI Rejonu „Helenów” i VII Obwodu „Obroża” Armii Krajowej, jak i sanitariuszką w pruszkowskim obozie Durchgangslager 121 oraz w szpitalu na Wrzesinie[3].

Po zakończeniu wojny zdała maturę i rozpoczęła pracę w charakterze nauczyciela. W latach 1950–1972 uzyskała tytuł magistra biologii i została nauczycielem szkoły średniej. Przez 38 lat zawodowo związana była z XV Liceum Ogólnokształcącym im. Narcyzy Żmichowskiej w Warszawie. Była opiekunem Szkolnego Koła PCK, a także założycielką Szkolnego Koła Przyjaciół Kombatanta oraz Koła Krajoznawczo-Turystycznego[4].

Równocześnie była aktywną działaczką w środowisku żołnierzy VII Obwodu „Obroża” Armii Krajowej. Jako wiceprezes Zarządu Okręgu Warszawa-Powiat Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, zajmowała się działalnością edukacyjno-historyczną. Powołała zespół archiwistek, w skład którego wchodziły łączniczki powstania warszawskiego. Do ich zadań należało zbieranie dokumentów, relacji, przygotowywanie sprawozdań i wykazów żołnierzy z czasów wojny niepodległościowej w latach 1939–1945[4]. Wszystkie dokumenty przekazywano do archiwum państwowego. W ramach tych działań w Archiwum Akt Nowych został utworzony nowy dział dokumentów dotyczący „Czynu Zbrojnego”[5]. Była również opiekunem Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej nr 5 – Piaseczno „Gątyń”[6].

W latach 1994–1996 uczestniczyła w pracach Komitetu Redakcyjnego Zeszytów Historycznych pt. Na przedpolu Warszawy[6].

Została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj