Maria Herdin (ur. 1842 w Radomiu, zm. 1933 w Warszawie) – uczestniczka powstania styczniowego.

Maria Herdin
weteranka powstania styczniowego
podporucznik
Data i miejsce urodzenia

1842
Radom

Data i miejsce śmierci

1933
Warszawa

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

powstanie styczniowe

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Życiorys

edytuj
 
Grupa weteranów powstania styczniowego na spotkaniu z Józefem Piłsudskim w 70. rocznicę wybuchu powstania (1933), Maria Herdin siedzi trzecia z prawej, Narodowe Archiwum Cyfrowe

Córka radomskiego aptekarza Heliodora Konstantego Herdina[1]. Należała do Towarzystwa Patriotycznego kobiet (tzw. piątki) kierowanej przez Łuczyńską[2] – pierwszej takiej organizacji w Radomiu[3]. Szyła ubrania i okrycia dla powstańców, przygotowywała bandaże i szarpie. Opiekowała się uwięzionymi i wysłanymi na Sybir[2]. W paczkach z jedzeniem, które przekazywała uwięzionym, ukrywała piłki do przecinania krat[3].

W 1930 została odznaczona Krzyżem Niepodległości[4].

Brała udział m.in. w spotkaniu z marsz. J. Piłsudskim w 70. rocznicę wybuchu powstania[5][6].

W 1933 mieszkała w schronisku dla powstańców styczniowych u zbiegu ulic Floriańskiej i Jagiellońskiej na Pradze-Północ[7] w Warszawie[8] (z Marią Bentkowską i Henryką Daniłowską)[5].

Gdy zmarła, zamiast kwiatów zebrano datki na Towarzystwo Przyjaciół Weteranów[9].

Przypisy

edytuj
  1. Powstanie Styczniowe radomscy weterani 1863 roku [online], www.zabytkicmentarza.radom.pl [dostęp 2022-03-16].
  2. a b Jerzy Maliszewski, Powstanie styczniowe. Notatki biograficzne uczestników z oryginalnemi ilustracjami, Warszawa, 1932 [dostęp 2022-03-14].
  3. a b Ostatni chorążowie idei 63 roku. Weterani 63 roku w Warszawie, „Express Poranny”, 12 (22), 1933, s. 3.
  4. Zarządzenia władz naczelnych, „Monitor Polski” (260), prawo.pl, 1930 [dostęp 2022-03-04].
  5. a b Jolanta Załęczny, Weteranki Powstania Styczniowego wobec rzeczywistości odradzającej się Rzeczypospolitej, „Niepodległość i Pamięć”, 21 (3–4 (47–48)), 2014, s. 49–64.
  6. Grupa weteranów na spotkaniu z marszałkiem Józefem Piłsudskim, 1933.
  7. TPP • Dom Weteranów Powstania Styczniowego 1863 r. • Towarzystwo Przyjaciół Pragi [online], Towarzystwo Przyjaciół Pragi [dostęp 2022-02-15] (pol.).
  8. Schronisko dla weteranów powstania styczniowego w Warszawie, 1937 [online], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp 2022-02-15].
  9. Ofiary, „Kurjer Warszawski”, 113 (346 (wyd. wieczorne)), 1933, s. 12.