Maronka, Maranka - legendarna przywódczyni zbójników z Inwałdu w Beskidzie Małym, żyjąca w początkach XIX wieku.

Maronka miała być przywódczynią zbójników beskidzkich, rabujących podróżnych na szlaku handlowym z Krakowa do Czech. Według zapisu z lat 70. XIX wieku siedziba bandy miała znajdować się w jaskini, położonej w wąwozie przy drodze z Inwałdu do Zagórnika[1]. Według podań ludowych, Maronka miała zajmować się rozbojem, paserstwem, miała nawet być czarownicą[2].

Jak podaje kronika parafii w Bulowicach z roku 1833, banda zbójców pod jej przywództwem została otoczona przez żołnierzy z Lanckorony w bulowickiej karczmie, położonej przy drodze do Andrychowa. Zbójnikom nie udało się uciec z okrążenia, Maronka nie chcąc dostać się do niewoli otruła się. Została pochowana na granicy wsi, pomiędzy Bulowicami a Roczynami[3].

Z Maronką bywa wiązana legenda dotycząca dużo starszego obrazu Matki Boskiej Inwałdzkiej znajdującego się w tamtejszym kościele pw. Narodzenia NMP[4]. Według tego podania obraz miał być przyniesiony przez grupę zbójców z Węgier, i miał przyczynić się do nawrócenia złoczyńców, którzy po nawróceniu przynieść go mieli inwałdzkiemu proboszczowi[5][6].

Przypisy

edytuj
  1. Michał Król: Sieroty Zebrzydowskiego. Tarnów: 1875, s. 314. za: Paweł Zięba: Monografia wsi i parafii Bulowice koło Kęt. Kęty: Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach, 2009. ISBN 978-83-926777-0-3.
  2. Beskid Mały. Przewodnik.. Rewasz, 2008, s. 183. ISBN 978-83-89188-77-9.
  3. 77. W: Liber Memorabilium penes parochiam Bulowice confectus anno 1833. Bulowice: 1833. Cytat: Maronka dowódczyni strasznych zbójców w lasach, napadnięta przez wojsko z Lanckorony w karczmie bulowskiej blisko granicy andrychowskiej, otruła się i pogrzebana jest na granicy między Bulowicami i Roczynami.. za: Paweł Zięba: Monografia wsi i parafii Bulowice koło Kęt. Kęty: Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach, 2009. ISBN 978-83-926777-0-3.
  4. Inwałd. [w:] www.andrychow.pl [on-line]. [dostęp 2011-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-18)].
  5. Legenda o Maronce. [w:] InfoKęty.pl [on-line]. [dostęp 2011-01-13].
  6. "Zbójnicka" Madonna. [w:] Parafia Mszana [on-line]. [dostęp 2011-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].