Maximilian: a Play in Five Acts (Masters)

Maximilian: a Play in Five Acts – sztuka teatralna amerykańskiego prozaika, poety i dramaturga Edgara Lee Mastersa[1][2], opublikowana w Bostonie w 1902[3][4] nakładem oficyny Richarda G. Badgera. Bohaterem dramatu jest Maksymilian I[5], arcyksiążę Austrii i cesarz Meksyku, brat cesarza Franciszka Józefa I. Arcyksiążę przy poparciu Austrii i Francji na krótko przejął władzę w Meksyku, ale napotkał silną opozycję i został stracony. W wyprawie Maksymiliana uczestniczyli także Polacy, przeważnie powstańcy styczniowi, którzy przedostali się na terytorium austriackie i zostali tam internowani, a następnie wcieleni do oddziałów interwencyjnych pod groźbą deportacji do Imperium Rosyjskiego[6]. Sztuka jest napisana wierszem białym[7] (blank verse), tradycyjnie wykorzystywanym w dramaturgii literatur anglojęzycznych od XVI wieku. Składa się z pięciu aktów. Masters wykorzystał też grę słów: It is as palpable and plain to view/As on the day the plebiscite was taken i aliterację[8]: For as the death of Caesar fired the soul/Of tyranny which lurked for the occasion,/So liberty did lave her quickened hands/In Lincoln's blood.

Maksymilian I
Wizerunek cesarza Maksymiliana na meksykańskim znaczku pocztowym z 1866
What is a life of war and politics?
It is the school that brings the heart good humor
After it learns that all men lie and plunder.
Yes, by my sword that even government
Cements these stones with blood and gold together.
'Tis I, a monocrat, that tell you this,
Just as I feel the warm, fraternal blood
Spread with a glow of friendship o'er my face.
A monocrat! For monarchy's the best
It is no hypocrite like all republics:
They are a lie within a lie; at last
The shell of falsehood bursts and falls away
And lo an empire spreads its brilliant wings.
For lust of money, man's unconquered lust
In any clime and under any law
Will build a favored class. Ye common tribe
To work, to work, support the king and priest!
Edgar Lee Masters, Maximilian: a Play in Five Acts

Przypisy edytuj

  1. Ronald Primeau: Edgar Lee Masters' Life and Career. english.illinois.edu. [dostęp 2017-02-28]. (ang.).
  2. Edgar Lee Masters. poets.org. [dostęp 2017-02-27]. (ang.).
  3. Alwin Fill: Professor Harro Heinz Kühnelt. A personal and academic tribute, w: Alwin Fill, New-Found-Lands. books.google.pl, 1993. s. 13. [dostęp 2017-02-28]. (ang.).
  4. Masters, Edgar Lee, w: The Encyclopedia Americana (1920). en.wikisource.org. [dostęp 2017-02-28]. (ang.).
  5. Maximilian, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-28] (ang.).
  6. Udział Polaków w wojnie meksykańskiej 1865-67. zbigkurzawa.cyberdusk.pl. [dostęp 2017-02-28]. (pol.).
  7. Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 68-69. ISBN 978-83-233-4066-9.
  8. alliteration, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-28] (ang.).

Bibliografia edytuj