Mencia
Mencia, jaen – czerwony szczep winorośli właściwej, uprawiany głównie w hiszpańskim regionie Bierzo, a także innych regionach płn.-zach. Hiszpanii oraz w Portugalii.
 Winorośl na obszarze apelacji DO Ribeira Sacra | |
| Gatunek |
winorośl właściwa |
|---|---|
| Inne nazwy |
mencía, jaen |
| Pochodzenie |
Hiszpania[1] |
| Ważne regiony uprawy | |
| Identyfikator VIVC |
7623 |
| Przeznaczenie owoców |
wino[1] |
| Kolor skórki |
czerwonoczarny |
Historia edytuj
Mencía pochodzi prawdopodobnie z północno-zachodniej Hiszpanii, za czym przemawia duża różnorodność genetyczna[2]. Znaczące uprawy znajdują się w Portugalii, w regionie Dão[2]. Sadzonki odmiany mogli sprowadzić pielgrzymi, powracający z Santiago de Compostela[2]. Na przełomie XX i XXI wieku popularność odmiany zaczęła rosnąć[2][3]. Przyczyniło się do tego odkrycie potencjału odmiany na najbardziej wymagających stanowiskach[2].
Charakterystyka edytuj
Mencía okazała się tym samym szczepem, co portugalski jaen[2][3]. Grona mencii są niewielkie, zaś jagody średnie i średnioduże[2]. Odmiana wypuszcza pąki wcześnie, a dojrzewa średnio wcześnie. Mencia jest podatna na mączniaka i szarą pleśń, źle znosi też silne wiatry[2]. Klony portugalskie i hiszpańskie różnią się między sobą wielkością owoców i plennością[2].
Przypuszczano, że odmiana jest spokrewniona z cabernet franc, ale badania DNA wykluczyły taką możliwość[2]. Podobne wnioski wyciągnięto w przypadku grenache i graciano[2]. Odmiany rodzicielskie szczepu nie zostały ustalone[2].
Rozpowszechnienie i wina edytuj
Odmiana jest uprawiana w Hiszpanii i Portugalii (jako jaen)[2]. Mencia jest tradycyjnym szczepem w regionie Bierzo (Kastylia i León): czerwone wina oznaczane apelacją Bierzo muszą w przynajmniej 75% składać się z winogron mencia[4]. Region Bierzo DO charakteryzuje się najbardziej zrównoważonym klimatem we wspólnocie Kastylia i León[4]. Mencia spotykana jest także m.in. w apelacjach Monterrei, Rias Baixas, Ribeira Sacra (zwł. wina młode), Ribeiro i Valdeorras w Galicji[2][5][6]. W 2008 w Hiszpanii zarejestrowano 9055 winnic obsadzonych mencią[2].
Mencia daje aromatyczne wina, z delikatnym aromatem czerwonych owoców, a w przypadku win ze starszych krzewów - jeżynowym oraz charakterystycznych nutach mineralnych[4][5]. Styl bywa przyrównywany do czerwonych win z Doliny Loary[7]. Stanowi popularny surowiec na wina joven (przeznaczone do spożycia bez dłuższego przechowywania) i różowe[2][4][6][8]. W wielu przypadkach mencia szybko się utlenia, przez co gorzej nadaje się do dojrzewania w beczkach[9]. Nie jest to jednak regułą[4][6].
W Portugalii odmiana jest uprawiana głównie w regionie Dão[2]. W całym kraju było w 2010 roku 2578 ha winnic obsadzonych szczepem. Przeważa styl wina owocowego, wcześnie przeznaczonego do konsumpcji[8]. Niektórzy producenci poddają winogrona maceracji węglowej, podobnie jak w regionie Beaujolais[2]. Oferuje się także wina kupażowane z innymi odmianami, np. touriga nacional, by osiągnąć większą złożoność i długowieczność wina[2].
Synonimy edytuj
Podstawowym synonimem jest jaen, nazwa używana przede wszystkim w Portugalii[2]. Inne to: fernao pires tinta, giao, jaen galego, loureiro tinto, mencía pajaral, mencin, negra, negro, tinto mencia, tinto mollar[1].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Mencia w bazie danych Instytutu Uprawy Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2014-06-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz: Wine Grapes. HarperCollinsPublishers, 2012, s. 625-626. ISBN 978-0-06-220636-7. (ang.).
- ↑ a b Jancis Robinson: Oxford Companion to Wine. Oxford University Press, s. 372. ISBN 0-19-860990-6.
- ↑ a b c d e Schwarzwälder 2009 ↓, s. 607.
- ↑ a b Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 306-309. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- ↑ a b c Schwarzwälder 2009 ↓, s. 614.
- ↑ Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998, s. 96. ISBN 978-1840380859. (ang.).
- ↑ a b Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 213. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.).
- ↑ Schwarzwälder 2009 ↓, s. 578.
Bibliografia edytuj
- David Schwarzwälder: Hiszpania. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 571-644. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).