Galicja (Hiszpania)

Galicja (hiszp. Galicia (wym. [ɡaˈliθja]), Comunidad Autónoma de Galicia; galic. Galicia, Comunidade Autónoma de Galicia; funkcjonuje również galicyjska forma Galiza (wym. [ɡaˈliθa]) dopuszczona przez Real Academia Galega, nie ma ona jednak statusu oficjalnego) – wspólnota autonomiczna Hiszpanii. W szerszym znaczeniu: region geograficzny i kraina historyczna na Półwyspie Iberyjskim z ośrodkiem kulturalnym i administracyjnym w Santiago de Compostela. Graniczy z Asturią oraz Kastylią i Leonem od wschodu, z Portugalią od południa i z Oceanem Atlantyckim od północy i zachodu.

Comunidade Autónoma de Galicia
Comunidad Autónoma de Galicia
Wspólnota Autonomiczna Galicji
wspólnota autonomiczna
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Os Pinos
Państwo

 Hiszpania

Siedziba

Santiago de Compostela

Data powstania

28 kwietnia 1981

Prezydent

Alfonso Rueda

Powierzchnia

29 574 km²

Populacja (2003)
• liczba ludności


2 737 000

• gęstość

92 os./km²

Języki urzędowe

galicyjski, hiszpański

Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba senatorów

19

Liczba posłów

25

Położenie na mapie Hiszpanii
Położenie na mapie
Strona internetowa

Język edytuj

Jej spokrewnieni z Portugalczykami mieszkańcy posługują się językiem galicyjskim (galego), który obecnie silnie zhispanizowany, dał w średniowieczu początek językowi portugalskiemu.

Historia edytuj

W starożytności jej terytorium zamieszkiwały plemiona Iberów i Celtoiberów, głównie Gallekowie – twórcy wielu grodów, grodzisk – zw. obecnie castro – otoczonych często kilkoma murami, z domostwami wznoszonymi na planie koła i ze stożkowymi dachami ze słomy. Gallekowie utrzymywali się z hodowli zwierząt oraz połowu ryb i owoców morza. Byli też wspaniałymi złotnikami.

Długo opierali się władzy najpierw Kartagińczyków, a potem Rzymian. Mimo że większość Hiszpanii znalazła się pod panowaniem rzymskim już w czasach republiki po II wojnie punickiej (III w. p.n.e.), dopiero Augustowi udało się podporządkować północno-zachodnią część półwyspu stanowiącą dziś Galicję (I w. n.e.).

We wczesnym średniowieczu była ośrodkiem królestwa germańskich Swebów, którzy zajęli te tereny w czasie wędrówki ludów, potem wcielona do państwa Wizygotów (585). Wraz z nim na krótko podbita przez Arabów. Okresowo osobne Królestwo Galicji (910-929, 982-984 oraz 1065-1126), kiedy indziej lenno lub część Królestwa Leónu, wreszcie wraz z nim od 1230 w składzie Królestwa Kastylii. Odłączone od księstwa Galicji w 1097 hrabstwo Portucale dało początek Portugalii[1].

Santiago edytuj

Na terenie Galicji znajduje się sanktuarium w Santiago de Compostela – poświęcone pochowanemu w tym miejscu apostołowi św. Jakubowi (hiszp. Santiago). Jest ono celem pielgrzymek z całej Europy, które podążały przez północną Hiszpanię Camino de Santiago[2].

Współczesność edytuj

Obecnie jest osobną wspólnotą autonomiczną w ramach Królestwa Hiszpanii. Posiada własny parlament i rząd. Dzieli się na 4 prowincje (A Coruña, Lugo, Ourense i Pontevedra) i zajmuje pow. 29,4 tys. km kw.; liczba ludn. 2,8 mln. Ośrodek administracyjny – Santiago de Compostela, największe miasto – Vigo, największa aglomeracja – A Coruña, inne większe miasta: Lugo, Pontevedra. Rejon tradycyjnie związany z rybołówstwem, które jest tam silnie rozwinięte wraz ze związanymi z nim gałęziami przemysłu. Gospodarka ta silnie ucierpiała w wyniku skażenia wód przybrzeżnych wywołanego zatonięciem w listopadzie 2002 roku u wybrzeży Galicji tankowca MT Prestige z dziesiątkami tysięcy ton ropy naftowej w zbiornikach[3].

Prezydenci wspólnoty autonomicznej edytuj

Zobacz też edytuj

  • Galicja – region w Europie Środkowej

Przypisy edytuj

  1. Wojciech Jerzy Jakubowski, Historia do 1918 roku : perspektywa kulturowo-cywilizacyjna, Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych. Uniwersytet Warszawski, 2014, ISBN 978-83-63183-54-7, OCLC 876499399 [dostęp 2021-12-14].
  2. Wirtualna Polska Media S.A, Galicja - inne oblicze Hiszpanii, turystyka.wp.pl, 22 lipca 2008 [dostęp 2021-12-14] (pol.).
  3. W półtora roku po zatonięciu „Prestige”, magazyn.salamandra.org.pl [dostęp 2021-12-14].

Linki zewnętrzne edytuj