Mermithidae – rodzina nicieni, będących endopasożytami stawonogów. Już w 1877 roku Mermithidae były klasyfikowane jako jedna z dziewięciu podgrup Nematoidea[3]. Mermithidae bywają mylone z nitkowcami, robakami o podobnej biologii i morfologii.

Mermithidae[1]
Braun, 1883[2]
Ilustracja
Mermis nigrescens pasożytujący na pasikoniku zielonym
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

nicienie

Gromada

Adenophorea

Rząd

struńce

Rodzina

Mermithidae

Mermithidae są obligatoryjnymi pasożytami, głównym żywicielem są różne gatunki stawonogów. Większość opisywano u owadów, ale znane są też pasożyty pająków, skorpionów i skorupiaków. Rzadziej opisywano przypadki zarażenia dżdżownic, pijawek i mięczaków[4]. Znany jest przedstawiciel tej rodziny zachowany razem z zainfestowanym pająkiem w bałtyckim bursztynie, pochodzącym sprzed 40 milionów lat[5]. Przynajmniej 25 gatunków pasożytuje na larwach komarów, co czyni je interesującymi z punktu widzenia biologicznego zwalczania tych owadów[6].

Mermithidae mają wydłużony kształt, pokryte są cienkim oskórkiem zbudowanym z warstw spiralnych włókien. Przewód pokarmowy ma budowę zbliżoną do tej u wolnożyjących nicieni jedynie u larw, nieprowadzących jeszcze pasożytniczego trybu życia: w stadiach pasożytujących przełyk nie ma łączności z jelitem środkowym, a u samic brak jest odbytu.

Otwór płciowy u samic znajduje się w połowie długości ciała, podczas gdy u samców znajduje się na końcu i jest widoczny jako jedno lub dwa ujścia. Jaja składane są albo do wody albo na lądzie, wylęgające się z nich larwy są wolnożyjące, tak jak dojrzałe płciowo osobniki, które opuszczają żywicieli by złożyć jaja[7].

Taksonomia tej grupy nie jest wyjaśniona; robaki te są słabo reprezentowane w kolekcjach zoologicznych, mają też mało morfologicznych cech charakterystycznych pozwalających na ich oznaczanie; ponadto, częściej są odkrywane przez entomologów niż nematologów. Nawet pozycja systematyczna najlepiej poznanego gatunku Romanomermis culicivorax jest niepewna[8].

Przypisy

edytuj
  1. Mermithidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Braun M. Die thierishchen Parasiten des Menschen nebst einer Anlei-tung zur praktischen Beschaftigung mit der Helminthologie fur Studier-ende and Aerzte (1883)
  3. Lankester. Subdivisions of the Nematoidea. 17, Clarendon Press 1877 s. 449, [1].
  4. Poinar GO. "Mermithid (Nematoda) parasites of spiders and harvestmen." Journal of Arachnology 13, 121–128 (1985)
  5. Poinar, Jr. G (2000) "Heydenius araneus n.sp. (Nematoda: Mermithidae), a parasite of a fossil spider, with an examination of helminths from extant spiders (Arachnida: Araneae).' Invertebrate Biology 119.4: 388–393
  6. Platzer, E.G. (1981) "Biological control of mosquitoes with mermithids." Journal of Nematology 13:257–262.
  7. Rubzov, 1. A. (1972). "Aquatic Mermithidae ofthe Fauna ofthe USSR," Vol. 1.
  8. Petersen, J.J. (1985) "Nematodes as biological control agents: Part 1. Mermithidae", pp 307–344. In: Baker, J. R. & Muller, R. (eds). Advances in Parasitology. Academic Press, London.