Miasteczko poligonowe w Toruniu

Miasteczko poligonowe w Toruniu – dawne pruskie miasteczko wojskowe, znajdujący się w Stawkach i Podgórzu, obecnie wchodzących w skład Torunia.

Miasteczko poligonowe w Toruniu
Ilustracja
Brama Bóg Wojny
Państwo

 Cesarstwo Niemieckie

Miejscowość

Toruń

Ukończenie budowy

XIX wiek

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, na dole znajduje się punkt z opisem „Miasteczko poligonowe w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Miasteczko poligonowe w Toruniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Miasteczko poligonowe w Toruniu”
Ziemia52°59′13″N 18°36′22″E/52,986944 18,606111

Poligon położony w Kotlinie Toruńskiej w Stawkach i Podgórzu jest jednym z najstarszych tego typu obiektów w Polsce. Podczas zaboru pruskiego przy poligonie mieściło się miasteczko, w którym przebywało na przestrzeni lat od 3 do 20 tys. żołnierzy[1]. Znajdowało się w nim ok. 50 budynków[2]. Żołnierze wyższą rangą mieszkali w murowanych domach, pozostali w blaszanych barakach. Miasteczko miało własną infrastrukturę: studnie, wieżę ciśnień, kolej wąskotorową i polową sieć telefoniczną. Ponadto na terenie miasteczka mieściło się kasyno oficerskie, poczta i restauracje[1].

Większość obiektów wchodzących w skład miasteczka zostało rozebranych[1]. Kolej wąskotorową zdemontowano na początku lat 70. XX wieku[3]. W 2017 roku wyburzono barak położony przy ul. Letniej[2]. Pozostały budynki przy ul. Okólnej nr 23/27 i 37/41, gdzie mieściły się restauracja Hohenzollern-Park[1] i Kaiserhof, określana w źródłach jako hotel[4] lub restauracja[1]. Obecnie w budynku, gdzie mieściło się Kaiserhof, znajduje się juwent oo redemptorystów. Zachowała się również brama Artyleria – Bóg Wojny[4].

Miasteczko poligonowe figuruje w gminnej ewidencji zabytków (nr 2225)[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Kluczwajd 2017 ↓, s. 123.
  2. a b Paweł Kędzia: Znikają ślady po miasteczku poligonowym. nowosci.com.pl, 2017-03-30. [dostęp 2023-06-06].
  3. Jankowski 2019 ↓, s. 73.
  4. a b Zwiedzanie miasteczka poligonowego [zdjęcia]. torun.naszemiasto.pl, 2014-11-26. [dostęp 2023-06-06].
  5. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 124.

Bibliografia

edytuj
  • Tomasz Jankowski: Kolejki wąskotorowe Mazowsza. W: Koleje polowe na ziemiach polskich w okresie I wojny światowej. Funkcja, znaczenie i późniejsze wykorzystanie. Materiały z konferencji Piaseczno – Nieporęt – Sochaczew 2019. Sochaczew: Stacja Muzeum, 2019. ISBN 978-83-953336-0-6.
  • Katarzyna Kluczwajd: Toruń, którego nie ma. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2017. ISBN 978-83-7729-331-1.