Mieczysław Kofta
Mieczysław Kofta, ur. jako Mieczysław Kaftal[1] (ur. 28 lutego 1914, zm. 16 stycznia 1985[2] w Warszawie[3]) – polski radiowiec, dyrektor wrocławskiej (1949), łódzkiej (1949–1952) i śląskiej (1952–1957) Rozgłośni Polskiego Radia. Ojciec Jonasza Kofty.
| Data urodzenia |
28 lutego 1914 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 stycznia 1985 |
| Dyrektor wrocławskiej Rozgłośni Polskiego Radia | |
| Okres |
od 1949 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dyrektor łódzkiej Rozgłośni Polskiego Radia | |
| Okres |
od 1949 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dyrektor śląskiej Rozgłośni Polskiego Radia | |
| Okres |
od 1952 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUkończył studia prawnicze Uniwersytecie Warszawskim (1939)[4], podczas których poznał swoją przyszłą żonę – Marię z d. Jaremczuk (ur. 1914). Para działała w Komunistycznym Związku Młodzieży Polskiej[1] Jednakże Mieczysław został z niej wydalony w 1938 ze względu na poglądy trockistowskie[4]. W wyniku wybuchu II wojny światowej, za namową partnerki, para wyjechała do Białegostoku, a następnie do Lwowa, gdzie pobrali się[1]. We Lwowie Marię skierowano do nauczania języka niemieckiego, Mieczysława zaś wysłano do pracy w Samarkandzie. Po kilku miesiącach uzyskał przepustkę i powrócił do Lwowa[5], po czym para zamieszkała w Mizoczu – rodzinnej miejscowości Marii. Tam Mieczysław podjął pracę jako robotnik w cukrowni. Podczas okupacji niemieckiej Wołynia, dzięki temu, iż jego wygląd nie pasował do stereotypowego wizerunku osoby pochodzenia semickiego oraz, w związku z faktem, że znał język niemiecki, udawało mu się uniknąć dekonspiracji. Jednakże w związku z brakiem słowiańsko brzmiącego nazwiska, małżeństwo przerobiło dokumenty, zmieniając nazwisko „Kaftal” na „Kofta” (ukr. cienki sweter, bluzka). W 1943 w związku z pogromami dokonywanymi na Polakach przez ukraińskich nacjonalistów z UPA, małżeństwo uciekło prawdopodobnie pociągiem do Zdołbunowa, a następnie Borysławia[1]. Para znalazła się w 1944 we Lwowie, gdzie oboje wstąpili do Polskiej Partii Robotniczej[4].
Po wojnie Koftowie znaleźli się w grupie 160 pionierów, którzy pod kierunkiem pierwszego polskiego prezydenta Wrocławia – Mieczysława Drobnera, zamieszkali w tym mieście. Tam, para osiedliła się w willi przy ul. Parkowej. Kofta we Wrocławiu pełnił funkcję przedstawiciela rządu polskiego do spraw życia kulturalnego ludności niemieckiej. W 1946 współtworzył wrocławską rozgłośnię Polskiego Radia, w której początkowo był odpowiedzialny za audycje dla dzieci i młodzieży, zaś w 1949 pełnił funkcję dyrektora stacji[6]. W latach 1946–1947 był kierownikiem literackim Teatru Lalki i Aktora we Wrocławiu[7]. Po rozwodzie z Marią w 1948, związał się z Aleksandrą Forbert i zamieszkał wraz z synem Jonaszem w Łodzi, gdzie w latach 1949[8]–1952[9] był dyrektorem łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia[1][10] i był członkiem zarządu Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Łodzi[8]. W 1952 był jednym z inicjatorów powstania kieleckiej rozgłośni Polskiego Radia[10]. W latach 1952–1957[11] był dyrektorem rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach oraz sekretarzem magazynu niedzielnego „Trybuny Robotniczej” (1956–1959)[12]. Pod koniec lat 50. pracował jako zastępca dyrektora programowego TVP – Jerzego Pańskiego[5].
Życie prywatne
edytujBył synem Leopolda Kaftala (1885–1942) – warszawskiego przedsiębiorcy i inżyniera elektryka oraz Franciszki z domu Mintz (1888–1942) – dentystki. Jego rodzice zginęli w warszawskim getcie[1]. Jego pierwszą żoną była Maria Kofta z d. Jaremczuk (ur. 1914), z którą rozwiódł się w 1948. Para miała 2 synów: Jonasza Koftę (ur. 1943) – poetę, dramaturga, satyryka i piosenkarza oraz Mirosława Koftę – psychologa (ur. 1945)[1]. Był dziadkiem pisarza – Piotra Kofty[13]. Jego drugą żoną była Aleksandra Forbert – była żona operatora filmowego – Adolfa Forberta (1911–1992)[1].
W latach 1952–1955 mieszkał w Katowicach przy ul. gen. Zajączka 10 w willi Antoniego Pawlity[14].
Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera: B 17, rząd: 6, grób: 30)[2].
Odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi (1947) – za ofiarną pracę społeczną w Towarzystwie Przyjaciół Żołnierza[15].
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954) – za zasługi w pracy zawodowej[16],
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[17]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h „Liczył gwiazdy na mokrym asfalcie” – Uniwersytet Opolski [online], uni.opole.pl [dostęp 2024-05-31].
- ↑ a b Mieczysław Kofta, [w:] Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze, cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-05-31].
- ↑ Stanisław Wojtek (red.), nekrolog, „Trybuna Robotnicza” (15), 18 stycznia 1985 [dostęp 2024-05-31].
- ↑ a b c Portret artysty z czasów młodości [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ a b Encyklopedia, Portret artysty z czasów młodości [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ Kalendarz wrocławski, Prasa, 1994 [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ Mieczysław Kofta, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-05-31].
- ↑ a b Przyjaźń ze Związkiem Radzieckim gwarancją pokoju i pomuślnego rozwoju Polski, „Głos Robotniczy” (166), bc.wbp.lodz.pl, 20 czerwca 1949, s. 1 [dostęp 2024-05-31].
- ↑ Dni Oświaty, Książki i Prasy, „Dziennik Łódzki” (99), bc.wbp.lodz.pl, 25 kwietnia 1952 [dostęp 2024-05-31].
- ↑ a b Tak to się zaczęło. Radio Kielce ma 70 lat! (część 1) [online], 5 października 2022 [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ Paweł Kuca, Wojciech Furman, Kazimierz Wolny-Zmorzyński (red.), Radio regionalne w Polsce: stan na koniec grudnia 2014 roku, Wydanie I, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016, ISBN 978-83-7996-328-7 [dostęp 2024-05-30].
- ↑ Stanisław Wojtek (red.), nekrolog, „Trybuna Robotnicza” (15), 18 stycznia 1985 [dostęp 2024-05-31].
- ↑ Piotr Grobliński, Wiele prawd o Jonaszu, „Kalejdoskop” (4), 2019, s. 33.
- ↑ Wystawa z okazji 90-lecia unikatowego osiedla willowego [online], dzieje.pl [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ Postanowienie o odznaczeniu z dnia 26 czerwca 1947 r., prawo.pl, 26 czerwca 1947 [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ l, Uchwała Rady Państwa z dnia 8 lipca 1954 r. nr 0/341., prawo.pl, 8 lipca 1954 [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ l, Uchwała Rady Państwa z dnia 7 stycznia 1955 r. nr 0/31., prawo.pl, 7 stycznia 1955 [dostęp 2024-05-31] (pol.).