Mieczysław Madejski

Mieczysław Madejski (ur. 26 czerwca 1923 w Warszawie, zm. 16 grudnia 2020 w Sea Cliff) – polski i amerykański inżynier, powstaniec warszawski, działacz polonijny w USA.

Mieczysław Madejski
Marek
Ilustracja
Mieczysław Madejski z wnuczką Ireną (2011)
Data i miejsce urodzenia

26 czerwca 1923
Warszawa

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 2020
Sea Cliff

Zawód, zajęcie

inżynier, działacz polonijny

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Wojska Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Pro Memoria” Medal pamiątkowy z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego

Życiorys edytuj

Był synem Aleksandra i Heleny z Radzimirskich. W 1939 roku ukończył 4. klasę Gimnazjum im. Mikołaja Reja[1].

II wojna światowa edytuj

1 września 1939 roku zgłosił się do prac przy obronie przeciwlotniczej. W czasie obrony Warszawy – mając 16 lat – zajmował się wieloma pracami wspierającymi obronę (gaszenie pożarów, kopanie rowów, dowożenie wody).

W czasie okupacji kontynuował naukę, jednocześnie zajmując się sabotażem. Początkowo uczył się w technikum samochodowym przy ul. Boboli, po jego ukończeniu w 1942 roku został przyjęty na wydział mechaniczny Wyższej Szkoły Technicznej (Höhere Technische Fachschule).

Już w styczniu 1940 roku wraz z kolegami z harcerstwa przyłączył się do ZWZ, został zaprzysiężony i przyjął pseudonim „Marek”[1]. Po zaprzysiężeniu został przyjęty do tajnej podchorążówki, w której zaczął specjalizować się w pracy sapera.

Równocześnie brał udział w akcjach sabotażowych, w szczególności:

  • podpalanie zakładów produkujących na potrzeby wojska,
  • podpalanie garaży żandarmerii przy ul. Podchorążych,
  • wysadzanie pociągów: dwukrotnie pociągi z zaopatrzeniem na wschód, oraz pociąg „Urlaubzug” na zachód z Niemcami udającymi się na urlop do Rzeszy.

Na kilka dni przed powstaniem warszawskim dostał rozkaz koncentracji broni w opuszczonym budynku przy Ogrodzie Saskim. 1 sierpnia pluton „Topolnicki” – którego był dowódcą – dostał rozkaz uwolnienia innego oddziału przy ul. Dzielnej. Oddziałem tym okazało się dowództwo powstania. Następnie jego pluton brał udział w uwolnieniu ok. 350 Żydów z obozu „Gęsiówka”. W czasie walk z Niemcami w trakcie rozpoznania okolic Cmentarza Powązkowskiego został ranny, co zmusiło go do chwilowego wycofania się z walk i przekazania dowództwa plutonu[1].

W czasie walk powstańczych był 3 razy ranny.

Po II wojnie światowej edytuj

Starał się kontynuować naukę na Politechnice Warszawskiej, ale już w grudniu 1945 roku został aresztowany. Po zwolnieniu z 3-miesięcznego aresztu ukończył Politechnikę Warszawską, choć początkowo był zarejestrowany na Politechnice Łódzkiej. Pracował jako inżynier przy odbudowie Warszawy, potem w Przedsiębiorstwie Budowy Kopalń Surowców Chemicznych i w Wytwórni Kosmetyków „Uroda”.

W 1969 roku udało mu się wyjechać za granicę. Pozostał na emigracji, zamieszkał w Sea Cliff w stanie Nowy Jork. W Stanach pracował jako inżynier specjalizujący się w aparaturze medycznej. Przeszedł na emeryturę w 1993 roku. Pierwszy raz przyjechał do Polski w 2004 roku, do końca życia aktywnie uczestniczył w pracach Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie.

Od 1996 roku był prezesem nowojorskiego oddziału Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[1].

Odznaczenia edytuj

Został odznaczony:

Życie prywatne edytuj

W dzieciństwie mieszkał w Warszawie przy ul. Puławskiej, potem przy ul. Częstochowskiej, po wojnie – na Sadybie (1959–1969). Ożenił się z Ireną Woś w 1949 roku i miał z nią syna, Grzegorza Madejskiego (ur. w 1951 roku).

Przypisy edytuj

  1. a b c d Elżbieta Popławska. Nic nie może zmienić mojej polskiej duszy – wywiad z Mieczysławem Madejskim. „Nowy Dziennik (Polish Daily News)”, 2011-08-09. Nowy Jork: Bicentennial Publishing Co., Inc. ISSN 1064-8402. [dostęp 2011-08-09]. (pol.). 
  2. M.P. z 2019 r. poz. 1095
  3. M.P. z 2008 r. poz. 109