Mintuci (Ainu ミントゥチ; także mintuci kamuj, w lit. japońskiej pojawia się także forma mintsuchi (jap. ミンツチ)[1]) – nadprzyrodzone stworzenie z mitologii Ajnów, pół-człowiek-pół-bestia[2][3], duch żywiołu wody[1]. Słowo „mintuci” jest prawdopodobnie związane z japońskim słowem mizuchi(inne języki), oznaczającym smoka (również związanego z żywiołem wody)[4]. Często opisywany jako wyglądający jak kappa[1][4].

Ishikari – jedna z rzek zamieszkiwanych według legend przez mintuci

Według legend, kiedy Japończycy w okresie Edo przybyli na Hokkaido w celu nawiązania stosunków handlowych z Ajnami, na ich statki wkradł się demon ospy(inne języki)[5]. Wybuch ospy spowodował śmierć wielu Ajnów[4]. Okikurumi (według innych wersji sami Ajnowie[5]) zrobił 61 kukieł z łodyg piołunu i wysłał je do walki z demonem[6]. Wszystkie kukły z wyjątkiem jednej utonęły, a tej niezatopionej udało się pokonać demona ospy[1]. Kukły stały się bóstwami „mintuci”, pomagającymi ludziom w przypadku choroby lub przeciwności losu[4][6] .

Mintuci były opisywane jako stwory mające na głowie łyse plamy, fioletowoczerwoną skórę i nogi ptaka lub żaby[2][1]. Ręce mintuci, tak jak u kappy, były połączone wewnątrz, więc po wyrwaniu jednej, druga sama za nią wypadała[3]. Mintuci z różnych regionów mają swoje własne charakterystyczne cechy: mintuci z rzeki Ishikari są całkowicie łyse, zarówno samice, jak i samce. Mintuci z miasta Ikeda z niziny Tokachi wyglądają jak mali starcy lub staruszki[4].

Mintuci, zgodnie z popularnymi przekonaniami, kontrolują ryby i mogą przynosić szczęście rybakom w zamian za ofiarę w postaci topielca[2][4]. Mintuci przypisuje się również zdolności do zwiększania liczby łowów podczas polowań[4]. Istnieją legendy, że adoptowane mintuci pod postacią dziewczynki stawały się przyczyną dobrobytu adoptującej rodziny[2]. Dobrobyt miasta Asahikawa i rzeki Saru był tłumaczony ochroną ze strony mintuci[4] .

Podobnie jak kappy, mintuci mogą polować na ludzi i zwierzęta gospodarskie, wciągając je pod wodę, śledzić ludzi[4], i opętywać kobiety, które potem uwodziły mężczyzn[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Александр Борисович Спеваковский, Духи, оборотни, демоны и божества айнов: религиозные воззрения в традиционном айнском обществе, Изд-во "Наука", глав. ред. восточной лит-ры, 1988 [dostęp 2020-11-12] (ros.).
  2. a b c d Tobe i inni, Nihon yōkai hakubutsukan, wyd. Shohan, Tōkyō: Shin Kigensha, 1994, ISBN 4-88317-240-6, OCLC 34324882 [dostęp 2020-11-12].
  3. a b c Kusano i inni, Gensō dōbutsu jiten, 新紀元社, 1997, ISBN 4-88317-283-X, OCLC 675909434 [dostęp 2020-11-12].
  4. a b c d e f g h i Murakami i inni, Nihon yōkai daijiten, wyd. Shohan, Tōkyō: Kadokawa Shoten, 2005, ISBN 4-04-883926-8, OCLC 64576243 [dostęp 2020-11-12].
  5. a b Gensō sekai no jūnintachi : Truth in fantasy9. 4., 新紀元社, 1991, ISBN 4-915146-44-8, OCLC 673449350 [dostęp 2020-11-12].
  6. a b I.A. Morozow, Fenomen kukly v tradit︠s︡ionnoĭ i sovremennoĭ kulʹture : krosskulʹturnoe issledovanie ideologii antropomorfizma, Moskwa: "Indrik", 2011, ISBN 978-5-91674-114-8, OCLC 711737736 [dostęp 2020-11-12].