Okręty podwodne typu XIV

(Przekierowano z Mleczna krowa)

Okręty podwodne typu XIV – zaopatrzeniowe okręty podwodne wykorzystywane podczas II wojny światowej przez niemiecką Kriegsmarine, zwane popularnie mlecznymi krowami (niem. „Milchkuh” lub „Milchkühe” w liczbie mnogiej).

Okręty podwodne typu XIV
Ilustracja
„Mleczna krowa” U-464 w porcie (1942)
Kraj budowy

 III Rzesza

Stocznia

Deutsche Werft
(U-459 do U-464)
Friedrich Krupp Germaniawerft
(U-487 do U-490)

Zbudowane

10

Użytkownicy

 Kriegsmarine

Służba w latach

1941–1944

Stracone

10

Uzbrojenie:
2 × 37 mm działka przeciwlotnicze i 2 × 20 mm działka przeciwlotnicze
Załoga

53 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

1695 ton

• w zanurzeniu

1963 ton

Zanurzenie testowe

próbne 120 m, niszczące (wyliczone) 240 m

Długość

75 metrów

Szerokość

9,35 metrów

Napęd:
2 silniki Diesla, 2 silniki elektryczne Siemens, 2 wały napędowe
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14,9 węzłów (27,6 km/h)
6,2 węzłów (11,5 km/h)

Zasięg:
• na powierzchni

pow.: 12,350 Mm@10 w.
zan.: 55 Mm@4 w.

Okręty podwodne typu XIV dostarczały paliwo, amunicję i części zamienne dla U-Bootów operujących daleko od baz w Europie. Pozwalało to na wydłużenie czasu, jaki zaopatrywane okręty mogły spędzić w morzu (rejsy z i do miejsc działania wypełniały około 2/3 misji okrętu). Mleczne krowy posiadały również warsztaty umożliwiające przeprowadzanie na morzu nawet skomplikowanych napraw. Nie były uzbrojone w torpedy, montowano na nich jedynie działka przeciwlotnicze. Wybudowano łącznie tylko 10 takich jednostek. Marynarki wojenne sprzymierzonych intensywnie polowały na te okręty, co było ułatwione dzięki konieczności radiowego zaaranżowania spotkania z zaopatrywanym okrętem; w efekcie doprowadziło to do zagłady wszystkich tego typu jednostek[1].

Los jednostek

edytuj
Dowódcy Los okrętu
U-459 Georg von Wilamowitz-Möllendorf Samozatopiony(?) po uszkodzeniu przez samoloty 24 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej
U-460 Friedrich Schäfer(inne języki), Ebe Schnoor Zatopiony przez samolot z lotniskowca eskortowego USS „Card” (CVE-11) 4 października 1943 roku na Atlantyku
U-461 Wolf-Harro Stiebler Zatopiony przez samolot Short Sunderland 30 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej
U-462 Bruno Vowe Zatopiony przez samolot Handley Page Halifax i slupy: HMS „Kite”, „Wild Goose”, „Woodcock” i „Woodpecker” 30 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej
U-463 Leo Wolfbauer Zatopiony przez samolot Handley Page Halifax 16 maja 1943 roku w Zatoce Biskajskiej
U-464 Otto Harms Zatopiony przez łódź latającą PBY Catalina 20 sierpnia 1942 roku na południe od Islandii
U-487 Helmut Metz Zatopiony przez samolot z lotniskowca eskortowego USS „Core” (CVE-13) 13 lipca 1943 roku na Atlantyku
U-488 Erwin Bartke, Bruno Studt Zatopiony 26 kwietnia 1944 roku przez niszczyciele USS „Barber”, USS „Frost”, USS „Huse” i USS „Snowden” na zachód od Wysp Zielonego Przylądka
U-489 Adalbert Schmandt Zatopiony przez samolot Short Sunderland 5 sierpnia 1943 roku na południe od Islandii
U-490 Wilhelm Gerlach Zatopiony przez amerykańskie niszczyciele 12 czerwca 1944 roku na Atlantyku

Przypisy

edytuj
  1. Norman Friedman: U.S. Submarines through 1945: An Illustrated Design History. Annapolis: Naval Institute Press, 1995, s. 343. ISBN 978-1-55750-263-6.

Bibliografia

edytuj
  • Clay Blair: Hitlera wojna U-Bootów. [T. 1], Myśliwi 1939-1942. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-26-3.
  • John F. White: „Mleczne krowy” - podwodne zaopatrzeniowce atlantyckich wilczych stad: 1941-1945. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09353-9.
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). ABC-CLIO, marzec 2007. ISBN 1-8510-9563-2.