Monaster Simonowski
Monaster Simonowski – dawny prawosławny klasztor w Moskwie.
Widok ogólny monasteru w 1882 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Kościół | |
Rodzaj klasztoru |
męski |
Eparchia |
moskiewska |
Klauzura |
nie |
Obiekty sakralne | |
Sobór |
Zaśnięcia Matki Bożej |
Cerkiew |
Zesłania Ducha Świętego |
Cerkiew |
św. Mikołaja |
Założyciel klasztoru |
święty mnich Teodor |
Styl |
ruski |
Data budowy |
po 1370 |
Data zamknięcia |
po 1917 |
Data zburzenia |
lata 30. XX wieku |
Data reaktywacji |
nie reaktywowany |
Położenie na mapie Rosji | |
Położenie na mapie Moskwy | |
55°42′49″N 37°39′24″E/55,713611 37,656667 |
Monaster powstał w 1370 z błogosławieństwa późniejszego świętego mnicha Sergiusza z Radoneża; jego założycielem był uczeń Sergiusza – św. Teodor[1]. Nieformalna, najpopularniejsza nazwa klasztoru pochodzi od Stiepana Chowrina, bojara, który przekazał ziemię, na której wzniesiono monaster, po czym sam został członkiem wspólnoty monastycznej jako mnich Szymon (cs. Simon)[1].
W 1379 mnisi monasteru przenieśli się na nowe miejsce, pozostawiając na dawnym jedynie parafialną cerkiew Narodzenia Matki Bożej[1]. Zakonnikami klasztoru w różnych okresach byli późniejsi święci i działacze Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego: święty mnich Cyryl Biełozierski, św. metropolita moskiewski Jonasz, patriarcha moskiewski Józef, arcybiskup rostowski Jan, mnich Wassian (Kosej-Patrikijew) oraz mnich Maksym Grek[2].
Według ruskich latopisów, po bitwie na Kulikowym Polu w cerkwi Narodzenia Matki Bożej na terenie monasteru pochowano mnichów-wojowników Aleksandra Pierieswieta i Andrzeja (Rodiona) Oslabię[3].
W 1405 powstał klasztorny sobór Zaśnięcia Matki Bożej[4]. W 1476 obiekt ten silnie ucierpiał z powodu uderzenia pioruna i został odbudowany przez jednego z uczniów Aristotele'a Fioravantiego na wzór soborów moskiewskiego Kremla[4]. W cerkwi tej przechowywana była uważana za cudowną Tichwińska Ikona Matki Bożej[4].
Monaster Simonowski miał charakter obronny (w XVI w. wzniesiono jego mury obronne i baszty) i w swojej historii był wielokrotnie atakowany przez wojska tatarskie, w czasie wielkiej smuty został natomiast niemal całkowicie zniszczony[2]. W 1639 i w kolejnej dekadzie obiekt odbudowano i na nowo otoczono murem obronnym z basztami („Duło”, „Kuźniecznaja”, „Solewaja”). Łączna długość obwarowań wyniosła 825 metrów, zaś ich wysokość – siedem metrów[2]. Nad zachodnią bramą wjazdową znajdowała się cerkiew Chrystusa Wszechmiłującego (w 1844 nad północną bramą powstała analogiczna świątynia pod wezwaniem św. Mikołaja)[2].
Monaster Simonowski należał do najważniejszych, cieszących się największym szacunkiem wiernych klasztorów prawosławnych Rosji. Car Fiodor III Romanow regularnie pielgrzymował do niego, zaś w Wielkim Poście mieszkał w specjalnie zbudowanej dla niego celi[2]. Fiodor III Romanow ufundował również nowy budynek refektarza dla mnichów, do której w 1700 dobudowano cerkiew Zesłania Świętego Ducha[4]. Mimo wcześniejszego znaczenia klasztoru w 1771 caryca Katarzyna II zdecydowała o rozwiązaniu wspólnoty monastycznej i przekształceniu obiektów klasztornych w miejsce izolacji chorych w czasie epidemii[2]. Funkcję tę Monaster Simonowski spełniał do 1795, kiedy klasztor został reaktywowany dzięki finansowemu wsparciu hrabiego Aleksieja Musina-Puszkina[2]. W tym samym stuleciu w głównym monasterze wykonano nowe freski oraz ozłocono ikonostas[4]. W sąsiedztwie monasteru rozciągał się cmentarz, na którym obok mnichów spoczywali przedstawiciele wielu szlacheckich rodzin rosyjskich[4].
W 1832 ze środków ofiarowanych przez kupca Iwana Ignatiewa rozpoczęto wznoszenie dzwonnicy monasterskiej. Dzwonnica, zbudowana w stylu ruskim (zamiast pierwotnie planowanego klasycystycznego) została ukończona w 1839. Pięciokondygnacyjna dzwonnica naśladowała wygląd podobnych obiektów w Monasterze Nowospasskim i Ławrze Troicko-Siergijewskiej[5].
Po rewolucji październikowej monaster został zamknięty, zaś w latach 30. XX wieku władze stalinowskie doprowadziły do zniszczenia większości obiektów wchodzących w skład obiektu klasztornego, w tym wszystkich cerkwi, dzwonnicy i części baszt. Zniszczono również cmentarz monasterski. Przetrwał jedynie jeden z budynków gospodarczych, południowa część murów obronnych oraz refektarz[6]. Na miejscu klasztoru wzniesiono dom kultury dla pracowników Zakładów im. Lichaczowa. Cerkiew odzyskała pozostałe obiekty monasterskie po upadku ZSRR[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.38
- ↑ a b c d e f g A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.39
- ↑ J. Łoszczyc, Dymitr Doński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987, ISBN 83-06-01458-8, ss.356–358
- ↑ a b c d e f A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.40
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., ss.39–40
- ↑ a b A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.41
Bibliografia
edytuj- A. Nizowskij, Samyje znamienityje monastyri i chramy Rossii, Wecze, Moskwa 2000, ISBN 5-7838-0578-5