Monika Mamzeta
Monika Mamzeta, właśc. Monika Zielińska (ur. 1972) – polska artystka wizualna.
Imię i nazwisko |
Monika Zielińska |
---|---|
Data urodzenia |
1972 |
Alma Mater |
Edukacja
edytujDyplom w pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego (1996) na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP. Absolwentka słynnej Kowalni, z której wywodzi się całe pokolenie artystów krytycznych, m.in. Paweł Althamer, Katarzyna Górna, Katarzyna Kozyra czy Artur Żmijewski. W 2001 ukończyła interdyscyplinarne studia doktoranckie w Szkole Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Publikuje teksty z dziedziny feministycznej teorii sztuki (m.in. w „Katedrze”). Ukończyła także studia prawnicze. Należy do WAA.
Twórczość
edytujTworzy obiekty, instalacje multimedialne, wideo, fotografuje, świadomie angażuje się w feministyczną debatę na temat kulturowej tożsamości płci. Dekonstruuje kulturowe kody, w oparciu o które definiujemy męskość i kobiecość. Złożony ze zdjęć i luster obiekt androgyne gyneandros (1996), inspirowany wynalezionym przez Charlesa Wheatstone’a lustrzanym stereoskopem (1838), pozwalał zobaczyć płynnie przechodzące w siebie wizerunki kobiety i mężczyzny. Widoczna kombinacja detali zależała od miejsca patrzenia. Artystka zwraca tu uwagę na względność transseksualności i transgenderowości, co oznacza, że człowiek nie jest albo kobietą, albo mężczyzną, ale zarazem jednym i drugim. Tożsamość jest kwestią społecznej umowy i nie podlega jednorazowemu zdefiniowaniu. Płeć/gender jest aspektem performatywnym (tak jak definiuje ją Judith Butler). W swoich realizacjach Monika Zielińska podejmuje również tematykę związaną z beauty myth (Lebensborn 1999/2001), siostrzeństwem (cykl fotografii z 2001 roku), kulturowymi obciążeniami związanymi z byciem kobietą (Jak dorosnę będę dziewicą 2003), ale także z byciem artystką (Hommage à Witkacy 2001). Do jej najbardziej znanych realizacji należą: zaprojektowany z Marcinem Górskim dla Przedwyborczej Koalicji Kobiet plakat Bez tytułu [To mi się przejadło] (2001), prezentowany na citylightach firmy AMS; plakat na manifestację 8 marca w Warszawie – Bez tytułu [Moje życie – mój wybór] (2002); a przede wszystkim obecny w przestrzeni publicznej w ramach Zewnętrznej Galerii AMS od listopada 2000 do stycznia 2001 roku billboard genealogia/ginealogia [blizna po matce] (1999). Ta ostatnia praca wchodzi w skład tryptyku dekonstruującego kulturowe/przedmiotowe postrzeganie ciała. Artystka zwraca tu uwagę na biologię nierozerwalnie związaną z kobiecym życiem, a także przywraca matce niejako miejsce w patriarchalnej kulturze – kulturze męskich wartości. Pozostałe dwa plakaty to bez tytułu [To nie jest muszelka] (1999/2001) oraz bez tytułu [Uśmiech] (2003).
Artystka mieszka i pracuje w Warszawie.
Wystawy
edytuj- 2006 Demos Cratos/Władza Ludu Fabryka Trzciny, Warszawa; Poland Fighting, Galerie Christine Koenig, Wiedeń;
- 2005 Jak dorosnę będę dziewicą, wyst. ind. Galeria WAA, Warszawa; Dzień matki, Galeria XX1, Warszawa; W samym centrum uwagi, cz. 1, CSW Warszawa;
- 2004 Rzeźbiarze fotografują, Królikarnia, Warszawa;
- 2003 Mostra di Monika Mamzeta, Instytut Polski w Rzymie; Biały Mazur, NBK Berlin;
- 2002 Co widzi trupa wyszklona źrenica?, Zachęta, Warszawa; Seks, sztuka i kasety video, Fundacja Wyspa Progress, Gdańsk; Polska, Teatr Academia, Warszawa;
- 2001 Maskarady, Inner Spaces, Poznań; Dobro, Galeria Raster, Warszawa;
- 2000 Extra Safe, wyst. ind. CSW Warszawa; 1999 Utopia i wizja, CRP Orońsko;
- 1996 Kobieta o kobiecie, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała;
- 1994 Instalacja: Metamorfozy przestrzeni, wyst. ind. Galeria Czereja, Warszawa.
Bibliografia
edytuj- Anda Rottenberg, Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005;
- Jolanta Brach-Czaina, Radykalna sztuka kobieca w Polsce na przełomie XX/XXI wieku, www.free.art.pl/artmix, 2005;
- Rzeźbiarze fotografują, kat. wyst. MN Królikarnia, Warszawa 2004;
- Agata Jakubowska, Na marginesach lustra, Kraków 2004;
- Biały Mazur, kat. wyst. NBK, Berlin 2003;
- Monika Mamzeta. Jak dorosnę będę dziewicą, kat. wyst. Warszawa 2003;
- Monika Zielińska, Jestem szczęśliwa, że mam takie miejsce. O obecności plakatu „Blizna po matce” w przestrzeni miasta, „Katedra” 2/2001;
- Agata Jakubowska, Ciało żeńskie – męskie- nijakie, „Katedra” nr 1/2001;
- Maskarady, kat. wyst. Inner Spaces, Poznań 2001;
- Jarosław Lubiak, Niebezpieczne zabawy, „EXIT” 1(45)/2001;
- Łukasz Gorczyca, Przeciw stereotypom, „Machina” 11(56)/2000;
- Kobieta o kobiecie, kat. wyst. Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała, 1996.
Licencja
edytuj- pierwotna wersja tego hasła pochodzi z tomu Tekstylia bis, Korporacja Ha!art, Kraków 2006.