Mundurek Mao – potoczna nazwa popularnego w Chinach, szczególnie w okresie maoizmu, ubioru. Ponieważ był strojem powszechnie noszonym przez Chińczyków w czasie rządów Mao Zedonga, stąd zachodnia opinia publiczna niesłusznie skojarzyła ten ubiór właśnie z nim i maoizmem, czyli lansowaną przez niego wersją komunizmu.

Mundurek Mao

Pochodzenie edytuj

W rzeczywistości „mundurek Mao” wywodzi się z Prus. Z Prus mundur pod koniec XIX wieku zaadaptowali reformujący swoje państwo Japończycy. Tam poznał go ojciec Republiki Chińskiej, Sun Jat-sen (pinyin: Sun Zhongshan), który przebywał kilka lat w Japonii. To on wprowadził ubiór do Chin i od jego imienia wywodzi się chińska nazwa: Zhōngshān zhuāng (chiń. 中山裝) – Mundur Jat-sena. Popularność ubioru stopniowo rosła, osiągając szczyt w okresie rządów Mao Zedonga.

Użycie w Chinach edytuj

Przeniesiony do Chin przez Sun Jat-sena mundur upowszechnił się w Chinach po rewolucji Xinhai w 1911 roku. W okresie międzywojennym był to w Chinach oficjalny strój urzędniczy. Noszono do niego czapkę w stylu kepi.

Mundur sunjatsenowski szybko zyskał konotacje polityczne, gdy ze stroju urzędniczego stał się strojem działaczy Kuomintangu. Ubiór ten przejęli także działacze komunistyczni, zastępując czapkę kepi zapożyczoną od bolszewików „leninówką”, nazywaną potocznie „czapką wyzwoleńczą”.

Ubiór ten upowszechnił się na szerszą skalę po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 roku, był oficjalnym strojem noszonym przez działaczy KPCh. Mundurek ten stał się powszechnym strojem wśród Chińczyków w okresie rewolucji kulturalnej (1966–1976), gdy wprowadzono rygorystyczne zasady względem ubioru, zabraniając m.in. noszenia strojów „burżuazyjnych”, czyli kolorowych i ozdobnych. Charakterystyczne dla tego okresu historii są obrazy zunifikowanych pod względem stroju Chińczyków, ubranych właśnie w jednolite pod względem koloru mundurki.

Po śmierci Mao w 1976 ubiór ten właściwie wyszedł z użycia, również działacze partyjno-państwowi zarzucili go w latach 90. XX wieku na rzecz zachodnich garniturów. Obecnie strój ten noszą głównie mieszkańcy wsi i ubożsi obywatele.

Galeria edytuj

Bibliografia edytuj

  • Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13407-5.
  • Wiesław Olszewski: Chiny. Zarys kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2003. ISBN 83-232-1272-4.