Muzeum Ziemi Sądeckiej
Muzeum Ziemi Sądeckiej (po II wojnie św. do 2024 Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu) – placówka muzealna zlokalizowana w Nowym Sączu.
 Dom Gotycki, jeden z oddziałów muzeum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Jagiellońska 56 |
| Data założenia |
1938 |
| Dyrektor |
Robert Ślusarek |
Położenie na mapie Nowego Sącza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 49°37′29,06″N 20°41′35,38″E/49,624740 20,693160
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Początki muzealnictwa w Nowym Sączu sięgają przełomu lat 80. i 90. XIX wieku, kiedy zaczęto gromadzić pamiątki przeszłości. W 1896 r. Józef Wieniawa-Zubrzycki przeznaczył swój dom przy ul. Jagiellońskiej 35 na siedzibę biblioteki miejskiej i muzeum. Jednak muzealia nigdy nie zostały tam złożone i wyeksponowane. Zbiory pokazywano okazjonalnie w różnych miejscach, m.in. w ratuszu nowosądeckim. Chociaż podejmowano kolejne uchwały w 1909 i 1910 r. w sprawie utworzenia muzeum, to dopiero po zakończeniu I wojny światowej powrócono do tej idei. Po odzyskaniu niepodległości ruszyły prace przy odbudowie nowosądeckiego zamku i pojawiła się możliwość umieszczenia w nim zarówno biblioteki, jak i muzeum. Ostatecznie zbiory muzealne udostępniono 12 sierpnia 1938 roku. Jednak już w kolejnym roku, w obliczu okupacji niemieckiej, część najcenniejszych obiektów ponownie znalazła się w prywatnych rękach w celu ich zabezpieczenia i ukrycia. W styczniu 1945 roku wybuch składu amunicji obrócił w ruinę zamek wraz z pozostałymi muzealiami. W ruinach zamku odszukano znikomą liczbę eksponatów (161). Po wojnie rozpoczęto ponowne gromadzenie zbiorów. Od 1965 roku znalazły stałą możliwość ekspozycyjną w Domu Gotyckim. W latach 1976–2007 w strukturze nowosądeckiego Muzeum funkcjonował oddział Ośrodek Budownictwa Ludowego w Szymbarku, z filią Cerkiew w Bartnem.
24 stycznia 2024 Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, zgodnie z decyzją władz Województwa Małopolskiego, zmieniło nazwę na Muzeum Ziemi Sądeckiej[1]. Jest to nazwa pierwotna, która była stosowana przed II wojną światową, od 1938[2].
Ekspozycja edytuj
W stałej ekspozycji znajdują się:
- sądecka sztuka cechowa od XIV wieku,
- wystawa poglądowa: Zamek Królewski w Nowym Sączu,
- galeria portretów burmistrzów Nowego Sącza od 1870 do 1914 roku,
- dawna sztuka ludowa XVIII wiek – początek XX wieku,
- sztuka cerkiewna.
Ponadto:
- 3 sale wystaw zmiennych
- sala koncertowo-wykładowa.
Oddziały edytuj
Muzeum posiada Oddziały na terenie miasta:
- Dom Gotycki, ul. Lwowska 3,
- Galeria Marii Ritter i Stare Wnętrza Mieszczańskie – pracownia malarska i wystrój z przełomu XIX/XX w. – Rynek 2,
- Sądecki Park Etnograficzny, ul. Długoszowskiego 83B,
- Miasteczko Galicyjskie, ul. Lwowska 226.
Oddziały Muzeum poza Nowym Sączem:
- Muzeum Lachów Sądeckich w Podegrodziu im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich, Podegrodzie 525
- Muzeum Nikifora w Krynicy-Zdroju, Bulwary Dietla 19
- Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szlachtowej, ul. Łemkowska 37.
Przypisy edytuj
- ↑ Maciej Berowski: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zmieniło nazwę na Muzeum Ziemi Sądeckiej. nowy-sacz.info, 2024-01-28. [dostęp 2024-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-05)].
- ↑ Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zmieniło swoją nazwę. starosadeckie.info, 2024-01-30. [dostęp 2024-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-05)].