N6946-BH1
N6946-BH1 – była olbrzymia gwiazda (około 25 mas Słońca) znajdująca się 22 miliony lat świetlnych od Słońca, w galaktyce spiralnej NGC 6946, w gwiazdozbiorze Łabędzia.
 Zdjęcia w świetle widzialnym i bliskiej podczerwieni z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, ukazujące N6946-BH1 przed i po zniknięciu z pola widzenia | |
| Gwiazdozbiór | |
|---|---|
| Rektascensja |
20h 35m 27,56s[1] |
| Deklinacja |
+60° 08′ 08,29″[1] |
| Odległość | |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Rodzaj gwiazdy | |
| Masa | |
| Jasność | |
| Temperatura | |
.jpg)
Gwiazda była masywnym, czerwonym nadolbrzymem o masie około 25 mas Słońca. Była obserwowana i monitorowana przez astronomów za pomocą naziemnego teleskopu LBT (Large Binocular Telescope) oraz dwóch orbitalnych teleskopów - Hubble’a i Spitzera. Między marcem a majem 2009 roku zauważono znaczny wzrost jej jasności do ponad miliona większej niż Słońca, po którym do 2015 roku zniknęła z pola widzenia w zakresie optycznym. W średniej i bliskiej podczerwieni gwiazda pozostaje widoczna, ale jej jasność proporcjonalnie spada t−4/3. Uważa się, że wzrost jasności nie wystarczył, aby doszło do wytworzenia jasnej supernowej, jak się spodziewano po gwieździe o takiej masie, dlatego zaproponowano nazwanie tego zjawiska „Nieudaną supernową”.
Jedna z hipotez sugeruje, że jądro gwiazdy zapadło się tworząc czarną dziurę. Zapadnięcie się materii spowodowało rozbłysk neutrin, który zmniejszył całkowitą masę N6946-BH1 o ułamek punktu procentowego. Spowodowało to falę uderzeniową, która wyrzuciła otoczkę gwiazdy, czyniąc ją jaśniejszą. Przypadek N6946-BH1 dostarczyło dowodów sprzecznych z konwencjonalną ideą, głoszącą że przy postawaniu czarnych dziur zazwyczaj towarzyszy wybuchu supernowej, sugerując że gwiazda może omijając tę ewentualność, zapaś się w czarną dziurę. Jeśli to zdarzenie rzeczywiście odzwierciedla uformowanie się czarnej dziury, to byłaby to pierwsza tego typu obserwacja[1][2][3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g S. M. Adams, C. S Kochanek, J. R. Gerke, K. Z. Stanek i inni. The search for failed supernovae with the Large Binocular Telescope: confirmation of a disappearing star. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 468 (4), s. 4968–4981, 9 września 2016. DOI: 10.1093/mnras/stx816. arXiv:1609.01283v1. Bibcode: 2017MNRAS.468.4968A. (ang.).
- ↑ Matt Williams, Have we really just seen the birth of a black hole?, [w:] PhysOrg [online], 16 września 2016 [dostęp 2016-09-16] (ang.).
- ↑ Anna Nowogrodzki, First glimpse of a black hole being born from a star's remains, „New Scientist”, 12 września 2016 [dostęp 2016-09-17] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Collapsing Star Gives Birth to a Black Hole. NASA, 2017-05-25. [dostęp 2017-05-27]. (ang.).