Nagroda literacka imienia Jerzego Giedroycia
Nagroda imienia Jerzego Giedroycia (biał. Літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца) – białoruska nagroda literacka ustanowiona w 2011, przyznawana za najlepszą książkę prozatorską w języku białoruskim z ostatniego roku. Nagrodę ustanowiły ambasada RP w Mińsku, Instytut Polski w Mińsku, białoruski PEN-Centr i niezależny Związek Pisarzy Białoruskich.
 Uroczystość wręczenia nagrody w 2015 roku | |
| Nagroda za |
literacka |
|---|---|
| Państwo | |
| Pierwsze rozdanie |
2012 |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Pomysłodawcą utworzenia nagrody był ambasador RP na Białorusi Leszek Szerepka[1]. Po raz pierwszy została przyznana 1 marca 2012 roku w Międzynarodowym Dniu Pisarzy[1]. Do jury co roku zapraszani się wybitni przedstawiciele białoruskiego i polskiego środowiska literackiego – znawcy literatury, krytycy oraz wybitni tłumacze[1]. Honorowym przewodniczącym jury podczas pierwszych czterech edycji był Ambasador RP w Mińsku Leszek Szerepka[1]. Podczas uroczystej Gali ogłaszany jest zwycięzca oraz zdobywcy dwóch kolejnych miejsc. W 2014 roku po raz pierwszy publiczność zgromadzona na gali mogła wskazać swojego faworyta konkursu[1]. Z uroczystości wręczenia Nagrody Radio Svaboda prowadzi transmisję on-line[1]. W 2014 roku zostało ono wyróżnione, jako najlepszy partner medialny[1].
Nagroda edytuj
W 2012 roku fundatorem pierwszej nagrody był polski bank „SomBełBank” i wynosiła ona 10.000 EUR i pobyt stypendialny na wyspie Gotland[2]. Drugą był miesięczny pobyt stypendialny w Polsce i wydanie książki w Polsce w tłumaczeniu na język polski, a trzecią miesięczny pobyt stypendialny w Polsce[2]. Fundatorem tych nagród było Kolegium Europy Wschodniej[2]. Dodatkowo Wydawnictwo Czarne zadeklarowało gotowość wydania w Polsce jeszcze jednej wytypowanej pozycji literackiej[2].
W 2013 roku SomBełBank zmienił nazwę na Idea Bank[3]. Nadal jest fundatorem głównej nagrody, która w 2017 roku wynosiła 5 tys. euro[4]. Druga i trzecia nagroda to zagraniczne wyjazdy dla laureatów[4].
Cele edytuj
- uczczenie pamięci Jerzego Giedroycia, dziennikarza, polityka i zwolennika dobrych stosunków między Polską a Białorusią, Litwą, Ukrainą[5]
- pogłębienie kulturalnych stosunków polsko-białoruskich[5]
- promowanie współczesnej literatury białoruskiej na Białorusi i w Polsce[5]
- wspieranie współczesnych pisarzy białoruskich, umożliwiając im promocję na poziomie międzynarodowym[5]
Laureaci edytuj
| Rok | 1 miejsce | 2 miejsce | 3 miejsce |
|---|---|---|---|
| 2012 | Paweł Kaściukiewicz, Reprezentacja Białorusi w niepodstawowych dyscyplinach sportowych |
Alhierd Bacharewicz | Andrej Fedarenka |
| 2013[6] | Uładzimir Niaklajeu, Automat z wodą gazowaną z syropem lub bez |
Alhierd Bacharewicz, Hamburski rachunek Bacharewicza |
Adam Hlobus, Opowieści |
| 2014[7] | Ihar Babkou, Minutka. Trzy historie |
Artur Klinau | Winceś Mudrou, Bahun |
| 2015[8] | Viktar Kaźko, Czas zbierać kości |
Tacciana Barysik, Kobieta i leopard |
Alhierd Bacharewicz, Dzieci Alindarki |
| 2016[9] | Maks Szczur, Zakończyć Gestalt |
Alhierd Bacharewicz, Biała mucha, zabójca mężczyzn |
Andrej Adamowicz, Tłuścioch i leszcz |
| 2017[10] | Dmitry Bartosik
Miał pan wróbelka gadającego |
Ludmiła Rubleuska
Dagerotyp |
Adam Hlobus
Perspektywa zwrotna |
| 2018[11] | Uładzimir Arłou
Tańce nad miastem |
Alhierd Bacharewicz
Psy Europy |
Winceś Mudrou
Morderca anioła |
| 2019[12] | Illa Sin
Libido |
Michał Andrasiuk
Pełnia |
Alena Brawa
Sodomska jabłoń |
| 2020[13][14] | Ewa Wieżnawiec/ Swiatłana Kurs
Po co idziesz, wilku? |
Tania Skarynkina
Rajcentr |
Sjargiej Ablamejka
Kalinowski i polityczne narodziny Białorusi |
| 2021[15] | Siarhiej Abłamiejka
Nieznany Mińsk |
Olena Gapiejewa
Samotność, która mieszkała w pokoju naprzeciwko |
Walerij Gapiejew
Kobieta Królowa Myszy |
| 2023[16] | Hanna Kondratiuk
Na skraju starego lasu. Historie mieszkańców Puszczy Białowieskiej |
Sciapan Sturejka
Pasażerowie statku Tezeusza |
Siarhiej Leskieć
Szept |
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Nagroda Literacka im. J. Giedroycia. [online], www.minsk.msz.gov.pl [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ a b c d Uroczystość wręczenia nagrody literackiej im. Jerzego Giedroycia [online], minsk.msz.gov.pl [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ Historia spółki - Getin Holding S.A. [online], getin.pl [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ a b Nagroda Literacka im. Giedroycia dla białoruskiego pisarza Maksa Szczura, „Onet Kultura”, 13 października 2016 [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ a b c d Заснаваная літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца. ПрайдзіСвет, 2011-12-28. [dostęp 2020-05-10].
- ↑ Uładzimir Niaklajeu laureatem nagrody im. Giedroycia [online], belsat.eu [dostęp 2017-11-19] (pol.).
- ↑ Literackie Nagrody im. Jerzego Giedroycia wręczone - Bialorus.pl [online], www.bialorus.pl [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-18].
- ↑ Białoruś: w Mińsku wręczono nagrodę imienia Giedroycia [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2021-03-25].
- ↑ Nagroda im. Giedroycia dla Maksa Szczura | Artykuł | Culture.pl [online], culture.pl [dostęp 2017-11-19] (pol.).
- ↑ Białoruś: Zmicier Bartosik laureatem nagrody literackiej im. Jerzego Giedroycia, „dzieje.pl” [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ Прэмію Гедройця атрымаў Уладзімер Арлоў, „svaboda.org” [dostęp 2019-09-16] (biał.).
- ↑ Laureatem Nagrody Giedroycia 2019 został Illa Sin. Belsat, 2019-09-25. [dostęp 2020-05-09]. (biał.).
- ↑ Rozdano Nagrody im. J. Giedroycia za najlepsze książki po białorusku [online], dzieje.pl [dostęp 2023-10-09] (pol.).
- ↑ Pierwsza kobieta z Literacką Nagrodą im. Giedroycia. Wywiad z Ewą Wieżnawiec [online], belsat.eu [dostęp 2023-10-09].
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-10-09].
- ↑ Hanna Kondratiuk laureatką Nagrody im. J. Giedroycia za najlepsze białoruskie książki [online], Rynek książki [dostęp 2023-11-27] (pol.).