Nastanie nocy (oryg. ang. Nightfall) – opowiadanie science fiction amerykańskiego pisarza Isaaca Asimova. Ukazało się we wrześniowym numerze pisma Astounding Science Fiction w 1941 r. W polskim tłumaczeniu Tadeusza Jana Dehnela zostało wydane w antologii Kryształowy sześcian Wenus (Wydawnictwo Iskry, 1966). Potem zostało przedrukowane w 2. tomie antologii Jamesa Gunna Droga do science fiction.

Nastanie nocy
Nightfall
Autor

Isaac Asimov

Typ utworu

opowiadanie fantastycznonaukowe

Data powstania

1941

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Data wydania

wrzesień 1941

Wydawca

opublikowane w czasopiśmie Astounding Science Fiction

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1966

Wydawca

Wydawnictwo Iskry

Przekład

Tadeusz Jan Dehnel

W 1990 r. opowiadanie zostało rozbudowane do rozmiarów powieści przez Roberta Silverberga[1].

Opowiada o reakcjach mieszkańców na przewidywane nadejście ciemności na planetę oświetloną przez cały czas światłem słonecznym[1].

Historia

edytuj

Redaktor Astounding, John W. Campbell zlecił Asimovowi napisanie tekstu na temat cytatu z Natury Ralpha Waldo Emersona (który stanowi motto utworu):

Gdyby gwiazdy świeciły przez jedną noc na tysiąc lat, jakże ludzie czciliby je i wielbili, jak zachowaliby przez pokolenia pamięć o Grodzie Bożym!

z którym Campbell się nie zgadzał, uważając, że „Ludzie oszaleliby”.

Publikacja tego opowiadania sprawiła, że nazwisko Asimova pojawiło się na okładce Astounding po raz pierwszy w historii[2].

Recepcja

edytuj

W 1968 roku pisarze, zrzeszeni w SFWA uznali je za najlepsze opowiadanie science fiction wszech czasów[3]. Zostało włączone do The Science Fiction Hall of Fame, Volume One, 1929–1964. Opowiadanie pojawiło się do dziś w 48 antologiach[potrzebny przypis].

Sam Asimov w zbiorze Nightfall and Other Stories napisał: „Stworzenie Nastania nocy było przełomowym punktem w mojej karierze... Nagle zaczęto mnie brać serio i świat fantastyki naukowej stał się świadomy mojego istnienia. Z biegiem lat stało się jasne, że napisałem opowiadanie, które weszło do kanonu”[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Nastanie nocy, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2019-02-03].
  2. Isaac Asimov: The Early Asimov, or Eleven Years of Trying. New York: Doubleday, 1972, s. 335-339. (ang.).
  3. Mervyn Rothstein: Isaac Asimov, Whose Thoughts and Books Traveled the Universe, Is Dead at 72. The New York Times, 1992-04-07. [dostęp 2019-07-14]. (ang.).
  4. Isaac Asimov: I, Asimov: A Memoir. New York: Doubleday, 1994. (ang.).