Nergal-erisz

gubernator Rasappy i eponim

Nergal-erisz, Nergal-eresz, Palil-eresz (akad. Nergal-ēriš[1], Nergal-ēreš[2][3], Palil-ēreš[4][5]; w transliteracji z pisma klinowego zapisywane mdIGI.DU-APIN(-) i mdIGI.DU-KAM(-)[5]; tłum. „Nergal zapragnął”[6]) – wysoki dostojnik, najprawdopodobniej eunuch[7], gubernator prowincji Rasappa za panowania asyryjskich królów Adad-nirari III (810-783 p.n.e.) i Salmanasara IV (782-773 p.n.e.)[2][8]. Dwukrotnie, w 803 i 775 roku p.n.e. pełnił urząd eponima (akad. limmu)[2][3][4][5][9]. W 797 r. p.n.e. Adad-nirari III królewskim dekretem uczynił go również gubernatorem Hindanu[9][10]. Według inskrypcji na steli z Saba'a i steli z Tell al-Rimah otrzymał on z rąk króla Adad-nirari III duże nadania ziemi[11]. Na steli z Saba'a nosi on już tytuły „gubernatora miast Nemed-Isztar, Apku (i) Mari, krain Rasappa (i) Qatnu, miast Dur-Duklimmu (Dur-Katlimmu), Kar-Aszurnasirpal (i) Sirqu (Terqa), krain Laqe i Hindanu, miasta Anat, krainy Suhu (i) miasta Ana-Aszur-uter-asbat (Pitru)”[12], z kolei na steli z Tell al-Rimah tytuły „gubernatora krain Rasappa, Laqe, Hindanu, Anat (i) Suhu, miasta Ana-Aszur-uter-asbat” z dodatkową informacją, iż król oddał mu w zarządzanie jeszcze 331 małych miast w innych regionach[13]. Informacje o Nergal-eriszu kończą się na 775 r. p.n.e., kiedy to, jak wynika z asyryjskich list i kronik eponimów, po raz drugi został eponimem. Z faktu, iż podjęto próbę usunięcia dotyczącego go fragmentu inskrypcji ze steli z Tell al-Rimah, niektórzy uczeni wyciągają wniosek, iż w jakiś czas po 775 roku p.n.e. mógł on wypaść z łask królewskich[14].

Kamienna stela Adad-nirari III z Tell al-Rimah z inskrypcją w której wzmiankowane jest królewskie nadanie ziemi dla Nergal-erisza (tę część inskrypcji w okresie późniejszym starano się usunąć)

Przypisy

edytuj
  1. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 207.
  2. a b c Glassner J.-J., Mesopotamian..., s. 168-171.
  3. a b The Neo Assyrian Eponyms. cdli.ox.ac.uk. [dostęp 2022-03-18]. (ang.).
  4. a b Assyrian Eponym List. oracc.museum.upenn.edu. [dostęp 2022-03-18]. (ang.).
  5. a b c Palil-ereš. oracc.museum.upenn.edu. [dostęp 2022-03-18]. (ang.).
  6. hasło erēšu A, The Assyrian Dictionary, tom 4 (E), The Oriental Institute, Chicago 1958, s. 284.
  7. hasło Nergal-eresh, w: Leick G., Who's Who in the Ancient Near East, London and New York 2002, s. 121
  8. Grayson A.K., Assyrian Officials..., s. 27-28.
  9. a b Grayson A.K., Assyrian Officials..., s. 28.
  10. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 213-216 (inskrypcja A.0.104.9)
  11. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 207-209 (inskrypcja A.0.104.6), s. 209-212 (inskrypcja A.0.104.7)
  12. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 209.
  13. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 211.
  14. Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 210.

Bibliografia

edytuj
  • Glassner J.-J., Mesopotamian Chronicles, Society of Biblical Literature, Atlanta 2004.
  • Grayson A.K., Assyrian Officials and Power in the Ninth and Eight Centuries, State Archives of Assyria Bulletin (SAAB) VII/1 (1993), s. 19-52.
  • Grayson A.K., Assyrian Rulers of the Early First Millennium B.C. II (858–745 B.C.), tom 3 z serii The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian Periods (RIMA 3), University of Toronto Press 1996.