Nitzschia capitellata
Nitzschia capitellata – gatunek okrzemek występujących w przybrzeżnych wodach morskich i wodach śródlądowych[2]. Opisany po raz pierwszy w 1922 roku[1].
| |||
| Systematyka[1] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Gromada | |||
| Klasa | |||
| Podklasa | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Nitzschia capitellata | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Nitzschia capitellata Hustedt w A. Schmidt i in. 1922 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia edytuj
Okrzemki o okrywach linearnych do linearno-lancetowatych żyjące jako element fitobentosu. Jednokomórkowe osobniki o rozmiarach 20–70 μm długości i 3,5–7,5 μm szerokości. Fibul jest 10–18 w 10 μm. Obie fibule środkowe dalej są od siebie ustawione niż pozostałe. Prążków jest 35–40 w 10 μm, przy czym w mikroskopie świetlnym z kondensorem do pola jasnego są one niemal niewidoczne[2].
Ekologia edytuj
Gatunek kosmopolityczny[1], słodko- i słonowodny, występujący w wodach ze średnią zawartością elektrolitów. Tolerancyjny na zanieczyszczenia organiczne aż po strefę polisaprobową[2].
Na liście wskaźnikowej taksonów okrzemek stosowanych w ocenie stanu ekologicznego wód rzecznych w Polsce (IO) podano indeksy trofii i saprobii wskazujące na preferencje wód zanieczyszczonych oraz nie uznano gatunku za referencyjny dla rzek o podłożu węglanowym ani krzemianowym[3]. Podobnie jest w wersji tego wskaźnika dla zbiorników zaporowych[4]. W analogicznym wskaźniku dla wód jeziornych (IOJ) ma przypisaną jedną z najwyższych wartości wskaźnikowych indeksu trofii i również nie jest gatunkiem referencyjnym (wskaźnik ten nie uwzględnia indeksu saprobii)[5].
| kategoria wód | indeksy trofii | indeksy saprobii | ||
|---|---|---|---|---|
| TI – wartość wrażliwości taksonu | wTI – wartość wagowa taksonu | SI – wartość wrażliwości taksonu | wSI – wartość wagowa taksonu | |
| rzeki | 3,8 | 5 | 3,4 | 2 |
| zbiorniki zaporowe | 4 | 5 | 3 | 2 |
| jeziora | 7,3 | 3 | nie dotyczy | nie dotyczy |
Gatunek ekstremofilny, często występuje w wodach o warunkach odbiegających od typowych. Może dominować wśród organizmów metaloopornych w zbiorowiskach fitobentosu wód będących odbiornikami ścieków ze zrzutem metali (np. Stoła, Graniczna Woda)[6]. Współdominuje również w gorących źródłach (o temperaturze od 24 °C do 71 °C) siarczanowych Wysp Kurylskich i Sachalinu[7]. Stwierdzany w środowisku o pH ≤3,5 (zarówno w siedliskach naturalnie kwaśnych, jak i antropogenicznie zakwaszonych)[8]. Występuje w wodach zanieczyszczonych ściekami komunalnymi, np. współdominuje w marokańskim strumieniu Oued Hassar charakteryzującym się dużym zanieczyszczeniem przez amoniak, ortofosforany i substancje organiczne[9].
Gatunki podobne edytuj
Nitzschia requens ma szerzej ustawione, zawsze widoczne w mikroskopie świetlnym prążki (23–26 w 10 μm)[2].
Nitzschia adamata i Nitzschia tubicola odróżnia się ze względu na nieregularnie rozmieszczone fibule[2].
Nitzschia paleaeformis odróżnia się dzięki wąsko linearnym okrywom i wybitnie oddalonym od siebie środkowym fibulom[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c W. Guiry 2015 algaebase.org”.
- ↑ a b c d e f Małgorzata Bąk i inni, Klucz do oznaczania okrzemek w fitobentosie na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce, 2012, s. 245, ISBN 978-83-61227-96-0.
- ↑ Aleksandra Zgrundo, Łukasz Peszek, Anita Poradowska, Podręcznik do monitoringu i oceny rzecznych jednolitych części wód powierzchniowych na podstawie fitobentosu [online], 2018, s. 58.
- ↑ Aleksandra Zgrundo, Łukasz Peszek, Anita Poradowska, Aneks do wytycznych metodycznych do przeprowadzenia monitoringu i oceny potencjału ekologicznego zbiorników zaporowych w Polsce na podstawie fitobentosu [pdf], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2018, s. 54 (pol.).
- ↑ Aleksandra Zgrundo, Łukasz Peszek, Anita Poradowska, Podręcznik do monitoringu i oceny jeziornych jednolitych części wód powierzchniowych na podstawie fitobentosu [pdf], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2018, s. 52 (pol.).
- ↑ Janina Kwandrans i inni, Zbiorowiska okrzemek bentosowych oraz fitoplanktonu w wodach zanieczyszczonych metalami ciężkimi (Górny Śląsk) [online], Książka abstraktów 21 Zjazdu Hydrobiologów Polskich, Lublin, 2009 [dostęp 2018-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-05].
- ↑ Tatiana V. Nikulina, Patrick Kociolek, Diatoms from Hot Springs from Kuril and Sakhalin Islands (Far East, Russia), 2011, s. 333–363, DOI: 10.1007/978-94-007-1327-7_15.
- ↑ Dean M. DeNicola, A review of diatoms found in highly acidic environments, 2000, DOI: 10.1023/A:1004066620172.
- ↑ Brahim Fawzi i inni, Impact of Wastewater Effluent on the Diatom Assemblages. Structure of a Brackish Small Stream: Oued Hassar (Morocco), 2002.