Nowosiółka Biskupia
Nowosiółka Biskupia[1] (ukr. Збручанське, Zbruczanśke) – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim[2], w obwodzie tarnopolskim nad Zbruczem.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
2.292 km² |
| Wysokość |
196 m n.p.m. |
| Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3541 |
| Kod pocztowy |
48745 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 48°39′44″N 26°16′18″E/48,662222 26,271667
| |
Opis edytuj
Siedziba parafii i gminy. Ma sześć części: Wyhin (Вигін, oznacza pastwisko), Młynówka (Млинівка), Szkirnena (Skurnia), Pod Ogrodami (Під Садами), Nowosiółka, Wyła (Widły, ukr. Вила). Siedziba rady wiejskiej (ukr. сільська рада). Szkoła, biblioteka. Mieszkańców obecnie 433.
Historia edytuj
Jedna z pierwszych wzmianek o wsi pochodzi z 1448 r.[1] Przed I wojną światową wieś nazywała się Nowosiółka Czarnokoziniecka. Do 1939 r. w Polsce w powiecie borszczowskim (województwo tarnopolskie). Leży nad Zbruczem, po drugiej stronie rzeki znajduje się wieś (dawniej miasto) Czarnokozińce z ruinami zamku - rezydencją letnia biskupów kamienieckich. Ze względu na to, że tereny stanowiły własność biskupów kamienieckich, Nowosiółka zwana była także Biskupią.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała strażnica KOP „Nowosiółka”[3].
Według danych GUS z 1921 roku, były dwie wsie Nowosiółka i Młynówka, liczące razem 1016 osób. W roczniku GUS z 1931 r. opisano jedną wieś Nowosiółka Biskupia lub Nowosiółka nad Zbruczem liczącą 1126 mieszkańców.
W 1939 r. NKWD aresztowało tutejszych 3 Polaków, którzy zaginęli bez wieści. W październiku 1941 r. Niemcy aresztowali i rozstrzelali ks. Jana Bojarczaka na podstawie ukraińskiego donosu, który oskarżał duchownego o pomaganie jeńców sowieckim. W 1942 r. Ukraińska Policja Pomocnicza, wywiozła z wioski do getta 30 Żydów, gdzie wszyscy zginęli. W latach 1944-1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 43 Polaków, w tym ks. Józefa Turkiewicza[4][5].
Zabytki i atrakcje turystyczne edytuj
- cerkiew pw. św. Mikołaja z XIV w. znana na całej Ukrainie
- kościół pw. św. Jana Nepumucena z 1867 r.
- siedem jaskiń.
Zdjęcia edytuj
-
Cerkiew pw. św. Mikołaja -
Kościół pw. św. Jana Nepumucena -
Jaskinia krasowa
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII. Warszawa: 1880-1902, s. 277.
- ↑ Постанова Верховної Ради України від 17 липня 2020 року № 807-IX "Про утворення та ліквідацію районів" [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-12] (ukr.).
- ↑ Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 315. ISBN 83-88973-58-4.
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 48, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ JAN STANISŁAW BOJARCZAK — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-05-06].
Linki zewnętrzne edytuj
- Nowosiółka 5.) z ''Młynówką'', dawniej ''Nowosielce'', wś, pow. borszczowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 277.
- strona Józefa Toporowskiego z Nowosiółki