O kłamaniu
O kłamaniu (łac. De mendacio) – traktat Augustyna z Hippony napisany w 395, poświęcony analizie filozoficznej, etycznej i teologicznej kłamania. Dostępne jest polskie tłumaczenie dzieła: Augustyn z Hippony, O kłamstwie, przekład, wprowadzenie i komentarze ks. Łukasz Libowski, Wydawnictwo 'scriptum', Kraków 2022.
Treść edytuj
Augustyn uznaje, że człowiekowi nie wolno nigdy kłamać, nawet w celu zapewnienia komuś zbawienia (rozdz. 8,11). Samo wypowiadanie rzeczy fałszywych nie jest jeszcze kłamstwem, inaczej żarty trzeba by uznać za kłamstwo (rozdz. 2,2)[1].
Augustyn podaje w dziełku w rozdz. 14.25 oraz 21.42 następującą listę kłamstw - od najbardziej do najmniej grzesznych. Człowiek kłamie, gdy celowo mówi nieprawdę[2]:
- nauczając prawd wiary
- wyrządzając krzywdę jednej osobie, nie pomagając poprzez to innej
- wyrządzając krzywdę jednej osobie, pomagając poprzez to innej
- wyłącznie dla przyjemności kłamania
- wyłącznie dlatego, że pragnie sprawić przyjemność przyjaciołom
- nie wyrządzając nikomu krzywdy, a ratując czyjąś własność
- nie wyrządzając nikomu krzywdy, a ratując czyjeś życie
- nie wyrządzając nikomu krzywdy, a ratując kogoś przed byciem zgwałconym
Augustyn napisał też dwadzieścia pięć lat później, w 420 r., dziełko poświęcone temu samemu zagadnieniu o tytule Przeciw kłamaniu (Contra mendacio).
Wydania edytuj
Zobacz też edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
- Tekst łaciński dziełka De mendacio
Przypisy edytuj
- ↑ Por. W.E. Mann, Inner-Life Ethics w: Praca zbiorowa: The Augustinian Tradition. G.B. Matthews (red.). Berkeley-Los Angeles-Londyn: University of California Press, 1999, s. 153, seria: Philosophical Traditions. ISBN 0-520-20999-0.
- ↑ Por. W.E. Mann, Inner-Life Ethics w: dz. cyt., s. 155-156