Oddział ROAK Władysława Dubielaka
Oddział ROAK Władysława Dubielaka – powstały na przełomie lat 1945/1946 na terenie powiatu gostynińskiego Oddział ROAK, powołany z inicjatywy Henryka Jóźwiaka „Groźnego” i dowodzony przez Władysława Dubielaka „Myśliwego”. Oddział wchodził w skład Obwodu „Rybitwa” obejmującego tereny powiatów: sochaczewskiego, gostynińskiego i łowickiego.
Geneza edytuj
Członek Sztabu Wojewódzkiego ROAK Henryk Jóźwiak „Groźny” wydał w grudniu 1945 roku rozkaz Władysławowi Dubielakowi (w czasie okupacji komendantowi placówki AK w Dobrzykowie), aby ponownie powołał swoich podkomendnych „do walki o wolność Ojczyzny”[1]. W ciągu dwóch miesięcy Dubielak odtworzył 30-osobowy oddział, który podzielił na 3 plutony, którymi dowodzili: Leonard Koprowicz „Gwiazda” (który był jednocześnie zastępcą Dubielaka), Janusz Puternicki „Wicher” i Adam Jankowski „Dąb”.
Operacje edytuj
Oddział przeprowadził 27 akcji zbrojnych: rozbroił 6 placówek UB i MO, m.in. w Gąbinie, Dobrzykowie, Radziwiu, Pacynie i Łącku. Wykonał 17 akcji ekspropriacyjnych i zaopatrzeniowych, w tym na browar w Ciechomicach, urzędy gmin w: Dobrzykowie, Łącku, Pacynie, Szczawinie, na spółdzielnie w Gąbinie, Łącku, Lwówku i Wincentowie.
Likwidacja edytuj
Akcją w Lwówku dowodził „Gwiazda”. Został on rozpoznany przez konfidenta i następnego dnia aresztowany. Wraz z nim aresztowano kilkunastu żołnierzy. Wszystkich skazano w pokazowym procesie w Płocku na wieloletnie więzienie. Pozostali zaczęli się ukrywać.
1 grudnia 1946 roku Henryk Jóźwiak podjął nieudaną próbę odbicia aresztowanych z aresztu w Gostyninie. Poległ w strzelaninie z grupą operacyjną UB.
W wyniku aresztowań, ciągłych obław, braku kontaktu ze sztabem, Władysław Dubielak podjął decyzję o rozwiązaniu oddziału w styczniu 1947 roku. Jego podkomendni ujawnili się w związku z amnestią w lutym 1947 roku.
Skazani żołnierze z oddziału Władysława Dubielaka edytuj
Tabela zawiera niektóre nazwiska żołnierzy z oddziału Władysława Dubielaka, którzy zostali skazani przez sądy wojskowe[1][2], w tym w procesie w Płocku:
| imię i nazwisko | pseudonim | wyrok |
|---|---|---|
| Michał Borkowski | Włóczęga | 15 lat |
| Władysław Dubielak | Myśliwy | kara śmierci |
| Feliks Gajewski | Wrona | 10 lat |
| Jan Gorczycki | 10 lat | |
| Adam Jankowski | Dąb | 5 lat |
| Sylwester Kopeć | 5 lat | |
| Leonard Koprowicz | Gwiazda | kara śmierci (po amnestii 15 lat) |
| Tadeusz Leliński | Ryś | 15 lat |
| Andrzej Matuszewski | 5 lat | |
| Stanisław Pawlikowski | 5 lat | |
| Janusz Puternicki | Wicher | dożywocie (po amnestii 15 lat) |
| Wiktor Sumiński | Kropidło | 15 lat |
| Marian Tomaszewski | Murzyn | 5 lat (po amnestii uwolniony) |
| Stanisław Włodarski | Papuga | 10 lat |
| Władysław Zalewski | Władek | 8 lat |
| Jan Żabka | Orzeł | 7 lat |
| Józef Żółtowski | Szczerba | 5 lat |
Przypisy edytuj
- ↑ a b Golik i in. 2013 ↓, s. 663.
- ↑ Lista żołnierzy wyklętych, w tym ROAK, z powiatu płockiego. [dostęp 2014-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-19)].
Bibliografia edytuj
Dawid Golik i in.: Żołnierze wyklęci – Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Wolumen”, 2013. ISBN 978-83-7233-077-2.