Oznaki specjalistów wojsk lądowych i lotniczych

Oznaki specjalistów wojsk lądowych i lotniczych – zostały wprowadzone do użycia w latach 1970 i 1973. Prawo ich noszenia przysługiwało żołnierzom zawodowym oraz podoficerom i szeregowym zasadniczej służby wojskowej. Stanowiły one zewnętrzną formę wyróżniającą tych żołnierzy. Rysunki poszczególnych oznak przedstawiały charakterystyczne symbole broni lub znaków wojskowych występujących w danym rodzaju wojsk i służb. Posiadały one 4 klasy: 3, 2, 1 i Mistrzowską (oznaczane odpowiednio cyframi 3, 2, 1 oraz literą "M" w okręgu). Tłoczone były z tworzywa sztucznego barwy srebrnej na miękkich podkładkach koloru khaki (wojska lądowe) i koloru chabrowego (wojska lotnicze i OPK) o średnicy 70 mm.
Według Zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr 8/MON z dnia 23 stycznia 1973 roku oznaki noszono na lewym rękawie kurtki mundurowej i płaszcza 4cm "powyżej linii poziomej przedramienia przy zgiętym łokciu". Informator mundurowy dla żołnierzy niezawodowych z 1989 roku przewidywał noszenie oznak 6 cm poniżej wszycia rękawa.

Oznaki specjalistów wojsk lądowych

Oznaka	Opis	Oznaka	Opis
	oznaka specjalisty wojsk zmechanizowanych pancerny wóz bojowy		oznaka specjalisty wojsk pancernych czołg ze stylizowanym skrzydłem husarskim
	oznaka specjalisty artylerii naziemnej dwie skrzyżowane lufy armatnie		oznaka specjalisty artylerii przeciwlotniczej skrzyżowane lufa armatnia i strzała
	oznaka specjalisty artylerii rakietowej skrzyżowane rakiety		oznaka specjalisty wojsk inżynieryjnych w zębatym kole kotwica i paląca się mina
	oznaka specjalisty wojsk chemicznych wiązki promieniowania alfa, beta i gamma		oznaka specjalisty wojsk łączności poziome fale radiowe, na których błyskawica
	oznaka specjalisty wojsk radiotechnicznych rozchodzące się fale radiowe, na których błyskawica		oznaka specjalisty wojsk kolejowych i drogowych miecz skrzyżowany ostrzem ku dołowi, po jego bokach stylizowane skrzydło oraz połowa koła kolejowego
	oznaka specjalisty służby kwatermistrzowskiej w zębatym kole skrzyżowane miecz i kłos żyta		oznaka specjalisty służby uzbrojenia dwie skrzyżowane lufy armatnie i płomień
	oznaka specjalisty służby topograficznej południk i równoleżnik przecięte łatą mierniczą		oznaka specjalisty służby zdrowia laska i wąż Eskulapa
	oznaka kierowcy samochodowego kierownica samochodowa, a na jej górnym ramieniu proporczyk		oznaka specjalisty Wojskowej Służby Wewnętrznej dwa skrzyżowane miecze ostrzami ku dołowi oraz napis WSW
	oznaka specjalisty służby kulturalno oświatowej fragment kolumny jońskiej, po bokach liście laurowe		oznaka specjalisty nurka-płetwonurka hełm skafandra nurka
	oznaka specjalisty orkiestranta lira

Oznaki specjalistów wojsk lotniczych i OPK

Oznaka	Opis	Oznaka	Opis
	oznaka strzelca pokładowego - radiotelegrafisty stylizowany ptak w locie, w otoku liście laurowe		oznaka mechanika lotniczego stylizowane skrzydełko, oraz silnik gwiaździsty w półwieńcu laurowym
	oznaka specjalisty służby elektrogazowej błyskawica w otoku liści laurowych		oznaka specjalisty artylerii przeciwlotniczej skrzyżowane lufa armatnia i strzała
	oznaka specjalisty służby meteorologicznej meteorograf, powyżej samolot		oznaka specjalisty służby fotograficznej samolot, rozchodzące się promienie tworzące siatkę fotograficzną
	oznaka specjalisty służby inżynieryjnej w zębatym kole kotwica i paląca się mina		oznaka specjalisty służby chemicznej wiązki promieniowania alfa, beta i gammaa
	oznaka specjalisty służby łączności poziome fale radiowe, na których błyskawica		oznaka specjalisty służby radiotechnicznej rozchodzące się fale radiowe, na których błyskawica
	oznaka specjalisty służby kwatermistrzowskiej w zębatym kole skrzyżowane miecz i kłos żyta		oznaka specjalisty służby uzbrojenia dwie skrzyżowane lufy armatnie i płomień
	oznaka specjalisty służby topograficznej południk i równoleżnik przecięte łatą mierniczą		oznaka specjalisty służby zdrowia laska i wąż Eskulapa
	oznaka kierowcy samochodowego kierownica samochodowa, a na jej górnym ramieniu proporczyk		oznaka mechanika samochodowego oznaka służby samochodowej (uskrzydlona oś samochodu z kołami i kierownicą), klucz francuski i połowa koła zębatego
	oznaka specjalisty służby kulturalno oświatowej fragment kolumny jońskiej, po bokach liście laurowe		oznaka specjalisty Wojskowej Służby Wewnętrznej dwa skrzyżowane miecze ostrzami ku dołowi oraz napis WSW

Zobacz też

• Oznaki rozpoznawcze rodzajów wojsk i służb
• Oznaka wyróżniająca „Przodujący Pododdział”
• Oznaka Szefa Kompanii
• Mundur ludowego Wojska Polskiego
• Oznaki specjalistów marynarki wojennej

Bibliografia

• Mieczysław Wełna: Odznaki i oznaki Ludowego Wojska Polskiego; katalog. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-02954-5.
• Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1943 - 2003; katalog zbioru falerystycznego; 3. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2004. ISBN 83-1109-816-6.
• Dziennik Rozkazów MON, 1973 r., Poz. 3.
• Zarządzenie Ministra Obrony Narodowej nr 8/MON z dnia 23 stycznia 1973 r. w sprawie odznak specjalistów wojskowych i instruktorów spadochronowych oraz oznaki organizacyjnej podhalańskiej jednostki wojsk obrony wewnętrznej.
• Informator mundurowy dla żołnierzy niezawodowych (Mund 74/89). Warszawa 1989.