Płacz za małym synkiem Uglješą
Płacz za małym synkiem Uglešą (serb. Туга за младенцем Угљешом) – krótki średniowieczny utwór poetycki o charakterze żałobnym, wyrażający smutek matki po utracie dziecka. Autorką utworu jest Jelena, córka serbskiego możnowładcy Vojichny.
Utwór powstał krótko po śmierci czteroletniego Uglješy, który był synem Jeleny Mrnjačević i serbskiego despoty Seresu, Jovana Uglješy. Tekst utworu został wygrawerowany w srebrze na zewnętrznej stronie drewnianego chrzcielnego dyptyku, mającego kształt księgi[1]. Mały Uglješa został pochowany w klasztorze Chilandar, gdzie spoczął obok dziadka (Vojichny), ojca Jeleny. W Chilandarze znalazł się również i dyptyk, zawieziony tam w darze ok. 1368–1371[2] przez Jovana Uglješę.
Tekst złożony jest z dwu części: w pierwszej Jelena opisuje swój dar dla klasztoru (dyptyk) i pisze o swej stracie. W drugiej zwraca się do Chrystusa i Bogurodzicy przedstawiając swój matczyny żal po śmierci dziecka. Utwór ten, wraz z dwoma innymi tekstami napisanymi przez Jelenę (znaną także pod imieniem zakonnym Jefimija) zaliczany jest ze względu na tematykę, kompozycję oraz sposób obrazowania, do najpiękniejszych dzieł średniowiecznej literatury serbskiej[2].
Przekład na język polski utworu Płacz za małym synkiem Uglješą dokonany został przez Teresę Wątor-Naumow i znalazł się w tomie Dar Słowa. Ze starej literatury serbskiej, opracowanym przez A. Naumowa, Łódź 1983, s. 207.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Димитрије Богдановић: Историја старе српске књижевности. Београд: 1980, s. 196–197.
- Aleksander Naumow (red.): Dar Słowa. Ze starej literatury serbskiej. Łódź: 1983, s. 207, 260.
Linki zewnętrzne edytuj
- Przekład utworu na współczesny język serbski. sr.wikisource.org. [dostęp 2011-10-03]. (serb.).