Chilandar[1] (serbski: Хиландар; grecki: Χιλανδαρίου) – klasztor położony w północno-zachodniej części półwyspu Athos[2]. Zajmuje czwarte miejsce w atoskiej hierarchii[2].

Chilandar
Χιλανδαρίου
Ilustracja
Klasztor Chilandar
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Athos

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Rodzaj klasztoru

męski

Eparchia

Athos

Liczba mnichów (2010)

22

Obiekty sakralne
Katholikon

Cerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni

Założyciel klasztoru

Stefan Nemania

Fundator

Stefan Nemania

Materiał budowlany

cegła, kamień

Data budowy

XII w. (obecnie istniejący)

Położenie na mapie Św. Góry Athos
Mapa konturowa Św. Góry Athos, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Chilandar”
Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, u góry znajduje się punkt z opisem „Chilandar”
Ziemia40°20′26″N 24°07′15″E/40,340430 24,120910
Strona internetowa

Historia

edytuj

Pochodzenie nazwy klasztoru nie jest jasne. Słowo Chilandar może pochodzić od chelandion – rodzaju statku bizantyjskiego; istnieje również teza, iż nazwa ta nawiązuje do imienia założyciela pierwszej wspólnoty mniszej na tym miejscu[2].

Monaster w dzisiejszym kształcie został założony w XII w. przez wielkiego żupana Raszki Stefana Nemanię (który abdykował, wstąpił do monasteru i przyjął imię Symeon) oraz jego syna Rastka, znanego jako mnich Sawa. Chilandar był początkowo monasterem filialnym klasztoru Watopedi, następnie uzyskał niezależność i zyskał zwierzchność nad mniejszymi wspólnotami: Zygou, św. Bazylego, Komitissas, Kalyka, Paparnikion, Omologetou oraz Strovilaias[2].

Od początku posiadał wyraźnie serbski charakter; w 1198 cesarz bizantyjski Aleksy III potwierdził jego przynależność do Serbów[2]. Klasztor otrzymywał liczne dary od kolejnych władców średniowiecznej Serbii. Jego silny związek z narodem serbskim utrzymał się do XVII-XVIII w., gdy liczba przybywających na Athos Serbów spadła, następnie zaś w 1722 Chilandar został zniszczony przez pożar. Monaster przetrwał dzięki działalności mnichów bułgarskich[2]. W 1844 odnaleziono w klasztorze Karty chilandarskie. Kolejny pożar zniszczył zabudowania klasztoru w 1891[2].

Główna cerkiew monasterska nosi wezwanie Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni i została wzniesiona w XIV stuleciu; dekoracja wnętrza (freski) datuje się z wieku XIX[2].

Dopiero w latach 80. XX wieku przeprowadzono elektryfikację klasztoru. W roku 2004 w wyniku pożaru klasztor został poważnie uszkodzony[3].

W roku 2010 w klasztorze przebywało 22 mnichów[2].

Biblioteka klasztoru przechowuje 181 greckich i 809 słowiańskich rękopisów, ponadto co najmniej 20 000 drukowanych ksiąg, spośród których tylko 3000 jest w języku greckim. Kolekcja średniowiecznych rękopisów słowiańskich jest największą na świecie[2].

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj