Pałac Mańkowskich w Krakowie

zabytkowe muzeum w Krakowie

Pałac Mańkowskich – zabytkowy, neoklasycystyczny pałac znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy II Grzegórzki, przy ulicy Topolowej 5, na Wesołej.

Pałac Mańkowskich
Zabytek: nr rej. A-111 z 2 stycznia 1968[1]
Ilustracja
Widok od strony południowej, z ul. Kurkowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Topolowa 5
ul. Zygmunta Augusta 11

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Architekt

Józef Sowiński
Władysław Kaczmarski

Rozpoczęcie budowy

1901

Ukończenie budowy

1904

Pierwszy właściciel

Leon Mańkowski

Obecny właściciel

Wojewódzki Sąd Administracyjny

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Mańkowskich”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Mańkowskich”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałac Mańkowskich”
Ziemia50°03′59,50″N 19°57′03,82″E/50,066528 19,951061

Wzniesiony został w latach 1901–1903 według projektu Józefa Sowińskiego i Władysława Kaczmarskiego dla dr. Leona Mańkowskiegoindologa i wykładowcy sanskrytu. Przy budowie z architektami współpracował historyk sztuki Emanuel Świeykowski. Pałac ma fasadę z kolumnowym portykiem i dach mansardowy; otoczony jest ogrodem. Pierwotna dekoracja wnętrz (sztukaterie i polichromie) nawiązywała do klasycyzmu. Na frontonie od strony południowej widnieje herb Mańkowskich – Prawdzic.

Po II wojnie światowej pałac początkowo był siedzibą wojewodów krakowskich, a w latach 1950–1990 mieścił Muzeum Lenina.

W rezultacie adaptacji budynku dla potrzeb wystawienniczych zniszczono sztukaterie, polichromie i marmurowe kominki, ponadto pałac przeorientowano, dostawiając do północnej elewacji wielkoporządkowy portyk. W dachu utworzono lukarny i zmieniono ogród. W latach 70. XX w. pałac przeszedł remont konserwatorski.

Decyzją prezydenta miasta Krakowa z 28 lutego 1990 roku Muzeum Lenina przestało istnieć; rok później pałac zwrócono właścicielowi. Obecnie jest siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj