Pałac Mańkowskich w Krakowie
Pałac Mańkowskich w Krakowie – neoklasycystyczny pałac położony przy ulicy Topolowej 5.
 nr rej. A-111 2.01.1968
| |
 Widok od strony południowej, z ul. Kurkowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Topolowa 5 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Józef Sowiński |
| Rozpoczęcie budowy |
1901 |
| Ukończenie budowy |
1904 |
| Pierwszy właściciel |
Leon Mańkowski |
| Obecny właściciel |
Wojewódzki Sąd Administracyjny |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°03′59,50″N 19°57′03,82″E/50,066528 19,951061
| |
Wzniesiony został w latach 1901–1903 według projektu Józefa Sowińskiego i Władysława Kaczmarskiego dla dr. Leona Mańkowskiego – indianisty i wykładowcy sanskrytu. Przy budowie z architektami współpracował historyk sztuki Emanuel Świeykowski. Pałac ma fasadę z kolumnowym portykiem i dach mansardowy; otoczony jest ogrodem. Pierwotna dekoracja wnętrz (sztukaterie i polichromie) nawiązywała do klasycyzmu. Na frontonie od strony południowej widnieje herb Mańkowskich – Prawdzic.
Po II wojnie światowej pałac początkowo był siedzibą wojewodów krakowskich, a w latach 1950–1990 mieścił Muzeum Lenina.
W rezultacie adaptacji budynku dla potrzeb wystawienniczych zniszczono sztukaterie, polichromie i marmurowe kominki, ponadto pałac przeorientowano, dostawiając do północnej elewacji wielkoporządkowy portyk. W dachu utworzono lukarny i zmieniono ogród. W latach 70. XX w. pałac przeszedł remont konserwatorski.
Decyzją prezydenta miasta Krakowa z 28 lutego 1990 roku Muzeum Lenina przestało istnieć; rok później pałac zwrócono właścicielowi. Obecnie jest siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Bibliografia edytuj
- Encyklopedia Krakowa, Warszawa – Kraków: PWN, 2000.
- Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków: WAM, 2006.