Paavo Lipponen

fiński polityk

Paavo Tapio Lipponen (ur. 23 kwietnia 1941 w Turtola) – fiński polityk, premier w latach 1995–2003 stojący na czele 66. i 67. rządu[1], były przewodniczący parlamentu i partii socjaldemokratycznej.

Paavo Lipponen
Ilustracja
Paavo Lipponen (2002)
Pełne imię i nazwisko

Paavo Tapio Lipponen

Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1941
Turtola

Premier Finlandii
Okres

od 17 kwietnia 1995
do 17 kwietnia 2003

Przynależność polityczna

SDP

Poprzednik

Esko Aho

Następca

Anneli Jäätteenmäki

Przewodniczący Socjaldemokratycznej Partii Finlandii
Okres

od 1993
do 2005

Przynależność polityczna

SDP

Poprzednik

Ulf Sundqvist

Następca

Eero Heinäluoma

Życiorys

edytuj

Absolwent liceum w Kuopio z 1959, przez rok studiował filozofię i literaturę na Dartmouth College. W 1971 uzyskał magisterium z polityki międzynarodowej na Uniwersytecie Helsińskim. W latach 60. pracował jako redaktor studenckiej ghazety „Ylioppilaslehti” i niezależny dziennikarz publikujący dla Yleisradio. Fiński dyplomata Alpo Rusi w swojej książce Vasemmalta ohi zasugerował, że w 1969 Paavo Lipponen współpracował ze Stasi, enerdowskimi służbami specjalnymi[2]. Sam zainteresowany twierdził, że był obiektem manipulacji ze strony funkcjonariuszy NRD[3]. Wskazał również w swoich pamiętnikach, że dwukrotnie usiłowała go pozyskać radziecka KGB[4].

Od 1967 do 1979 pełnił różne funkcje w Socjaldemokratycznej Partii Finlandii. Przez następne trzy lata był sekretarzem urzędującego premiera, Mauna Koivisto. W latach 1983–1987 po raz pierwszy zasiadał w Eduskuncie. Do parlamentu powrócił w 1991, mandat poselski sprawował nieprzerwanie do 2007.

W 1993 zastąpił podejrzewanego o defraudacje finansowe Ulfa Sundqvista na stanowisku przewodniczącego socjaldemokratów. Dwa lata później doprowadził to ugrupowanie do zwycięstwa w wyborach parlamentarnych. Od marca do kwietnia 1995 był przewodniczącym parlamentu, następnie stanął jako premier na czele koalicyjnego rządu. W kolejnych wyborach z 1999 kierowane przez niego ugrupowanie pozostało największą siłą polityczną w Eduskuncie. Paavo Lipponen dzięki temu pozostał na czele rządu przez dalsze cztery lata. Po porażce wyborczej z 2003 podpisał umowę koalicyjną ze zwycięską Partią Centrum, objął po raz drugi w swojej karierze stanowisko marszałka Eduskunty.

W 2005 zrezygnował z przewodniczenia Socjaldemokratycznej Partii Finlandii, a dwa lata później z ubiegania się o reelekcję w wyborach krajowych. Po zakończeniu działalności politycznej został zatrudniony jako konsultant przez zależną do rosyjskiego Gazpromu spółkę Nord Stream, będącą inwestorem Gazociągu Północnego. Powierzono mu w zakresie obowiązków reprezentowanie firmy w kontaktach z władzami i instytucjami fińskimi[5]. W 2011 zadeklarował zamiar ubiegania się o nominację na kandydata do wyborów prezydenckich z ramienia Socjaldemokratycznej Partii Finlandii[6]. Uzyskał partyjną nominację, przegrał w pierwszej turze wyborów, otrzymując 6,7% głosów.

Życie prywatne

edytuj

Dwukrotnie żonaty, od 1998 z Päivi Lipponen(inne języki), posłanką do Eduskunty. Ma troje dzieci.

Przypisy

edytuj
  1. Regeringarna i kronologisk ordning. vn.fi. [dostęp 2022-08-06]. (fiń.).
  2. Rusi: Lipposella ja Sorsalla avatut operaatiot KGB:ssä ja Stasissa. mtv3.fi, 6 listopada 2007. [dostęp 2022-08-06]. (fiń.).
  3. Lipponen: Stasi neuvoi mielistelemään Neuvostoliittoa. hs.fi, 1 maja 2008. [dostęp 2022-08-06]. (fiń.).
  4. Kandydat na agenta. polskieradio.pl, 21 października 2009. [dostęp 2022-08-06].
  5. Paavo Lipponen to Advise Nord Stream. nord-stream.com, 15 sierpnia 2008. [dostęp 2022-08-06]. (ang.).
  6. Lipponen announces plans to run for president. yle.fi, 11 sierpnia 2011. [dostęp 2022-08-06]. (ang.).

Bibliografia

edytuj