Pacta nuda (łac. dosłownie 'umowy nagie'[1]) – w prawie rzymskim umowy zawarte nieformalnie (w przeciwieństwie do kontraktów – umów zawartych z zachowaniem przewidzianych formalności).

Umowy takie nie rodziły zobowiązania wedle zasady Ex nudo pacto inter cives Romanos actio non nascitur (z samego paktu między obywatelami rzymskimi skarga nie powstaje)[2], a jedynie podstawę do obrony pozwanego w procesie w myśl zasady nuda pactio obligationem non parit, sed parit exceptionem ("sama umowa nie tworzy zobowiązania lecz powoduje powstanie zarzutu procesowego")[3].

Przykładem była umowa o darowaniu długu lub odroczeniu jego spłaty (pactum de non petendo).

Stopniowo część zawieranych nieformalnie umów została uznana za zaskarżalne (pacta vestita 'umowy odziane').

Przypisy

edytuj
  1. Słownik Wyrazów Obcych Nazwę pactum rzymski prawnik Ulpian Domicjusz wywodził od pax (pokój) D.2,14,1,1
  2. "Sentencje Paulusa" 14,2,1
  3. Digesta 2,14,7,4