Papieska elekcja 1181

Papieska elekcja 31 sierpnia – 1 września 1181 – papieska elekcja, która odbyła się po śmierci Aleksandra III i wybrała na jego następcę Lucjusza III. Była to pierwsza papieska elekcja, która odbywała się według konstytucji Licet de vitanda uchwalonej na Soborze Laterańskim III.

Papieska elekcja 1181
Ilustracja
Daty i miejsce
31 sierpnia – 1 września 1181
Rzym
Główne postacie
Dziekan

Ubaldo de Lucca (do wyboru 1 września)

Prodziekan

Teodino de Arrone (w dniu 1 września)

Protoprezbiter

Alberto di Morra OPraem

Protodiakon

Giacinto Bobone

Wybory
Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


17
8

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Ubaldo de Lucca
Przybrane imię: Lucjusz III

Konstytucja Licet de vitanda

edytuj

Sobór laterański III, zwołany przez Aleksandra III w 1179 roku wprowadził nowe zasady wyboru papieża, które miały na celu przeciwdziałanie podwójnym elekcjom i schizmom, które w ciągu poprzednich ponad stu lat były zjawiskiem nagminnym. Konstytucja Licet de vitanda usankcjonowała dotychczasową praktykę, zgodnie z którą uprawnienia elektorskie przysługują wszystkim kardynałom, niezależnie od rangi, co położyło kres sporom dotyczącym interpretacji w tym zakresie dekretu „In Nomine Domini” z 1059. Inną nowością wprowadzoną przez konstytucję Licet de vitanda była zasada, że do wyboru papieża konieczna jest większość 2/3 głosów.

O skuteczności przyjętych wówczas rozwiązań świadczy najlepiej fakt, że przez blisko 150 lat po Soborze Laterańskim III nie było w Kościele antypapieży.

Lista uczestników

edytuj

Papież Aleksander III zmarł 30 sierpnia 1181 roku po 22 latach pontyfikatu, w trakcie których musiał stawiać czoło cesarzowi Fryderykowi Barbarossie i popieranym przez niego antypapieżom. Dopiero w ostatnich latach życia doszło do zawarcia między nimi pokoju i zakończenia schizmy. W chwili śmierci Aleksandra III Święte Kolegium liczyło najprawdopodobniej 25 kardynałów, z czego nie więcej niż 17 wzięło udział w wyborze następcy Aleksandra III:

Wśród elektorów było dwunastu nominatów Aleksandra III, trzech Adriana IV, jeden Innocentego II i jeden Lucjusza II.

Nieobecni

edytuj

Co najmniej ośmiu kardynałów, w tym sześciu mianowanych przez Aleksandra III i dwóch przez Adriana IV, nie uczestniczyło w elekcji:

Wybór Lucjusza III

edytuj

Kardynałowie zebrali się w celu wyboru następcy Aleksandra III już następnego dnia po jego śmierci. Drugiego dnia obrad, 1 września 1181 jednogłośnie wybrali sędziwego kardynała Ubaldo z Lukki, ostatniego żyjącego nominata Innocentego II. Elekt przyjął wybór i przybrał imię Lucjusz III. Jego intronizacja odbyła się w Velletri 6 września 1181 roku.

Bibliografia

edytuj
  • Ian Stuart Robinson, The Papacy, 1073-1198: Continuity and Innovation, Cambridge 1990
  • Werner Maleczek, Papst und Kardinalskolleg von 1191 bis 1216: Die Kardinäle unter Coelestin III und Innocenz III, Wiedeń 1984
  • Johannes M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912
  • Klaus Ganzer, Die Entwicklung des auswärtigen Kardinalats im hohen Mittelalter, Tybinga 1963

Uzupełniające źródła internetowe

edytuj