Park im. Fryderyka Chopina

park w śródmieściu Gliwic

Park im. Fryderyka Chopinapark w Gliwicach, położony na terenie dzielnicy Śródmieście.

Park im. Fryderyka Chopina
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gliwice

Dzielnica

Śródmieście

Powierzchnia

5,8 ha

Data założenia

ok. 1880

Położenie na mapie Gliwic
Mapa konturowa Gliwic, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park im. Fryderyka Chopina”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Park im. Fryderyka Chopina”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Park im. Fryderyka Chopina”
50,30057°N 18,66965°E/50,300570 18,669654

Obszar edytuj

Park Chopina znajduje się w centrum Gliwic, na terenie dzielnicy Śródmieście. Jego granice wyznaczają:

  • od północnego wschodu Drogowa Trasa Średnicowa.
  • od południowego wschodu ulica generała Leona Berbeckiego.
  • od południowego zachodu ulica Henryka Sienkiewicza.
  • od północnego zachodu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach

Cały park otoczony jest przez stalowy płot oraz żywopłot. Można się do niego dostać przez 6 bram znajdujących się na wschodzie, zachodzie i południu. W jego środkowej części znajduje się Palmiarnia. W XIX wieku park znajdował się pomiędzy Kłodnicą a Kanałem Kłodnickim[1].

Park ma powierzchnię 5,874554 ha[2], ale w XIX wieku liczył jeszcze 8 hektarów[3].

Drzewostan edytuj

W XIX wieku w parku występowały świerki, modrzewie, klony, kasztanowce, lipy, dęby, jesiony, robinie i rododendrony. Obecnie w parku występują dęby, klony, topole, lipy, kasztanowce. Na terenie parku występują też egzotyczne okazy roślin[1].

Pomniki przyrody edytuj

Historia edytuj

Historia parku pomiędzy Kłodnicą a Kanałem Gliwickim sięga 1880 roku[1].

W latach 1810-1910 populacja Gliwic wzrosła 22-krotnie (1810: 2 990[5], 1910: 66 981[6]), a miasto wchłaniało tereny podmiejskie. W związku z tym drugiej połowie XIX wieku rozwój Gliwic oparto o koncepcję „miasta-ogrodu” – rejony zamieszkane miały być usytuowane wśród zieleni. Istotną rolę w tych planach odgrywała Palmiarnia Miejska i Las Miejski[7].

W 1900 roku park został rozbudowany, a w jego głębi został wybudowany Domek Ogrodnika. W 1901 roku została w nim wybudowana pierwsza fontanna. W 1904 roku ze względów bezpieczeństwa wprowadzono w nim godzinę policyjną[8]. W 1945 roku został on zniszczony, otwarty został dopiero w 1948 roku. W latach 1995-6 przeprowadzono inwentaryzację zieleni w parku, obejmującą m.in. wycinkę dzikich drzew oraz ochronę szczególnie cennych okazów[1].

Palmiarnia Miejska edytuj

Historia palmiarni sięga 1880 roku, kiedy zbudowano pierwsze pawilony z egzotycznymi roślinami[8]. W sierpniu 1925 roku została ona w znacznym stopniu rozbudowana. W następnych latach nastąpił jej dalszy rozwój; w tym samym roku zbudowana w niej pierwszy na Śląsku basen dla wiktorii królewskiej, a 4 lata później sprowadzono do niej małpy oraz egzotyczne papugi. W latach 1934-5 dobudowano do niej nowe hale szklarniowe[9]. Przed II wojną światową miała już ona 4 pawilony i 8 000 okazów[10]. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Gliwic została ona zdewastowana[11].

W 2012 roku palmiarnia zyskała dwa pawilony akwarystyczne[12].

Rzeźby i pomniki edytuj

Rzeźby i pomniki
 
Leżące lwy
 
Pomnik ofiar wojen i totalitaryzmu
 
Pomnik Chopina
 
Pomnik ułanów
Lew śpiący
Osobny artykuł: Lew śpiący (Gliwice).

Pomnik odsłonięty w 1849 roku, zdemontowany po 1944 roku.

Rzeźby lwy leżące
Osobny artykuł: Lwy leżące.

Zostały zaprojektowane przez J. G. Schadowa i znajdują się przy wejściu do Palmiarni Miejskiej[13].

Pomnik ofiar wojen i totalitaryzmu

Pomnik autorstwa Krzysztofa Nitscha powstał w 2001 roku i upamiętnia ofiary gliwickich wojen i totalitaryzmów[14].

Pomnik Fryderyka Chopina

Został wykonany z brązu i granitu, o odsłonięto go 16 czerwca 1949 r.[1]

Pomnik ułanów

Nieistniejący obecnie pomnik ułanów został odsłonięty 13 czerwca 1926 roku, a został wykonany według projektu Hansa Huberta Dietzsch-Sachsenhausena. Upamiętniał on 2. Królewski Pułk Ułanów. W 1945 roku na jego miejscu powstał pomnik Chopina.[14]

Szlaki turystyczne edytuj

  •   Szlak Krawędziowy GOP – jego gliwicka część zaczyna się na dworcu kolejowym, przechodzi przez Park Chopina, Rynek i Park Bolesława Chrobrego, a następnie kończy się w Sośnicy[15].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e www.parki.org.pl: Park Fryderyka Chopina w Gliwicach. [dostęp 2013-10-06].
  2. Gliwice.eu: Parki i tereny zielone. [dostęp 2013-09-24].
  3. MZUK: Park Chopina.
  4. Pomniki przyrody na terenie miasta Gliwice. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-03)].
  5. Andrzej Szefer, Józef Antosz: Gliwice: zarys rozwoju miasta i okolicy : praca zbiorowa. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 139.
  6. Liczba mieszkańców Gliwic w 1910 roku. gov.genealogy.net. (ang.).
  7. www.muzeum.gliwice.pl: Pruskie i niemieckie Gliwice. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)].
  8. a b Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 6. 2012.
  9. Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 7.
  10. www.dziennikzachodni.pl: Palmiarnia w Gliwicach: Otwarcie akwarium już 29 lipca. [dostęp 2013-10-06].
  11. Tomasz Dudzińki: Gruss aus Gleiwitz, cz. 9.
  12. Jacek Madeja: Palmiarnia w Gliwicach wypełni się wodą. gazeta.pl, 3-04-2012. [dostęp 2012-04-05].
  13. gliwice.eu: Lwy czuwające. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
  14. a b www.gliwiczanie.pl: Gliwickie wojny. [dostęp 2013-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-18)].
  15. PTTK: Szlak Krawędziowy GOP. 31 grudnia 2009. [dostęp 2016-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-16)]. (pol.).