Pastizz

tradycyjne pieczywo z Malty

Pastizz (l. mn. pastizzi) – tradycyjne pieczywo z Malty. Pastizzi zwykle mają nadzienie z ricotty (tal-ħaxu, pastizzi tal-irkotta, ciasto z serem) lub groszku z curry (pastizzi tal-piżelli, ciasto groszkowe)[1][2]. Pastizzi to popularna i dobrze znana, tradycyjna potrawa maltańska. Nie należy go mylić z włoskim pastizz, lepiej znanym jako u’ pastizz ’rtunnar(inne języki).

Pastizz
pieczywo
{{{alt grafiki}}}
Dwa rodzaje maltańskich pastizzi
Rodzaj

pieczywo

Kuchnia

maltańska

Miejsce powstania

Malta

Składniki

Przygotowanie edytuj

 
Pastizzi gotowe do upieczenia

Pastizzi są zwykle w kształcie rombu lub okrągłe[3] (znane w języku maltańskim jako pastizzi tax-xema) i wykonane z ciasta bardzo podobnego do greckiego filo (chociaż istnieje również wersja z ciastem francuskim). Ciasto jest składane na różne sposoby w zależności od nadzienia, jako sposób identyfikacji. Tradycyjnie ciastka serowe (nadziewane ricottą) są składane do środka, a ciasteczka z groszkiem są składane na bok[4]. Zazwyczaj piecze się je na metalowych tacach w piekarnikach elektrycznych lub gazowych w pastizzerija, zwykle małej lub rodzinnej firmie. Sprzedawane są również w barach, kawiarniach i u ulicznych sprzedawców. Są popularnym śniadaniem w wioskach położonych z dala od centrum wyspy.

Eksport kulinarny edytuj

Pastizzi są również produkowane przez społeczności imigrantów z Malty w Australii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii i USA[5]. Pierwsza pastizzeria w Szkocji została otwarta w 2007 roku[3].

Pastizzi w języku maltańskim edytuj

Z racji swej popularności słowo „pastizzi” ma wiele znaczeń w języku maltańskim[6]. Jest używany jako eufemizm dla żeńskiego narządu płciowego, ze względu na jego kształt, oraz na określenie kogoś jako „pushover” (popychadło, ofiara, łajza, cipa). Maltański idiom jinbiegħu bħall-pastizzi (sprzedawać się jak pastizzi) jest odpowiednikiem określenia „sprzedawać się jak ciepłe bułeczki”, opisującego produkt, który wydaje się mieć niewyczerpany popyt[7][8][9]. Rzeczy, które są jinħarġu bħall-pastizzi, wychodzą jak pastizzi, można powiedzieć, że pojawiają się w szybkim tempie, czasami zbyt szybko[10][11][12].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Pastizzi. pastizzi.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-26)]. (ang.).
  2. Simon Gaul: Malta Gozo & Comino. New Holland Publishing, 2007, s. 157. ISBN 978-1-86011-365-9. (ang.).
  3. a b Maltese meat pies. British Baker Magazine, 2007-10-12. (ang.).
  4. All you need to know about pastizzi: Malta's favourite street food. www.guidememalta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-23)]. (ang.).
  5. Cafe' Menu - Parparellu. [dostęp 2015-12-03]. (ang.).
  6. Ray Fabri: Maltese linguistics: a snapshot; in memory of Joseph A. Cremona (1922-2003). Bochum: Brockmeyer, 2009, s. 44. ISBN 978-3-8196-0734-9. (ang.).
  7. No candle in the wind. [w:] The Times of Malta [on-line]. 2003-06-21. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-09)]. (ang.).
  8. Pastizzi u Qassatat. Thinksite.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-17)]. (ang.).
  9. Michael Bugeja: Independent Online. 2006-11-22. [dostęp 2022-09-17]. (ang.).
  10. Julia Farrugia: Wara dik il-werqa bellusija. Illum, 2009-11-22. [dostęp 2022-09-17]. (malt.).
  11. Paraventi u inkompetenza. alfredsant.org, 2011-03-27. (malt.).
  12. Dibattiti tal-Kamra tad-Deputati (Rapport Uffiċjali u Rivedut). Kamra tad-Deputati, 2005-11-01. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)]. (malt.).