Paul von Rusdorf

mistrz zakonu krzyżackiego

Paul von Rusdorf (ur. ok. 1385 w Roisdorf, zm. 4 stycznia 1441 w Malborku) – 29. wielki mistrz krzyżacki w latach 1422–1441[1].

Paul von Rusdorf
Ilustracja
Wizerunek herbu
Herb Paula von Rusdorf jako wielkiego mistrza
wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres

od 1422
do 1441

Poprzednik

Michał Küchmeister von Sternberg

Następca

Konrad von Erlichshausen

Dane biograficzne
Data urodzenia

ok. 1385

Data śmierci

4 stycznia 1441

Miejsce spoczynku

zamek w Malborku kaplica św. Anny

Życiorys

edytuj

Paul von Rusdorf początkowo sprawował urząd krzyżackiego prokuratora w Kętrzynie (ówczesnym Rastenburgu), później w Tucholi, gdzie pełnił funkcję komtura. Od 1416 był wielkim komturem w Malborku. Wielkim mistrzem krzyżackim został 10 marca 1422 po złożeniu rezygnacji przez Michała Küchmeistera. Trwały kolejne konflikty z Polską: wojna golubska, wojna polsko-krzyżacka 1431–1435. Jednocześnie wzrastało znaczenie stanów na terenie państwa krzyżackiego[2].

W 1430 stany pruskie złożyły propozycję utworzenia Rady Krajowej do zarządzania państwem. W skład Rady miałoby wejść 6 dostojników krzyżackich, 6 przedstawicieli duchowieństwa niezakonnego, 6 rycerzy i 6 przedstawicieli miast. Paul von Rusdorf nie przyjął tej propozycji, ale dwa lata później wyszedł z propozycją utworzenia Tajnej Rady – organu doradczego wielkiego mistrza. Propozycję wielkiego mistrza odrzuciły miasta, a przyjęło rycerstwo. Członkiem Tajnej Rady został m.in. Jan Bażyński[2].

Jako wielki mistrz faworyzował mieszkańców dolnych Niemiec, a szczególnie Nadreńczyków. W związku z tym w 1439 roku wybuchł bunt w konwentach w Królewcu, Bałdze oraz Pokarminie, do których częściowo dołączyły konwenty w Świeciu, Toruniu oraz Gniewie. Wielki mistrz został zmuszony do zwolnienia z urzędów części swoich stronników. Ich stanowiska przejęli buntownicy[3].

W czasie pełnienia funkcji wielkiego mistrza przez Paula von Rusdorfa odbywały się zjazdy stanów pruskich zwykle w Elblągu lub Malborku oraz 26 lutego 1434 w Kętrzynie. W Zjazdach uczestniczyli dostojnicy Zakonu, 12 przedstawicieli duchowieństwa diecezjalnego, 50 przedstawicieli rycerstwa (wybory posłów odbyły się w 1432 r.) i 20 przedstawicieli miast. W Zakonie dochodziło do rozdźwięków. W lutym 1440 przeciwnicy Paula von Rusdorf podjęli próbę odsunięcia go od władzy. W obronie wielkiego mistrza stanęły stany pruskie, które formalnie utworzyły Związek Pruski. Udało mu się w ograniczonym stopniu zabezpieczyć kraj Zakonu poprzez politykę zagraniczną, ale nie był w stanie przywrócić wewnętrznej spójności Zakonu. Paul von Rusdorf ostatecznie złożył rezygnację z urzędu 2 stycznia 1441. W kilka dni po rezygnacji z urzędu zmarł w Malborku i został tam pochowany[2][4].

Współpracował z Zygmuntem Luksemburskim. W 1429 rok na jego żądanie wysłał wójta Sztumu Mikołaja von Redwitz oraz oddział rycerzy na Bałkany w celu walki z Turkami. Kontyngenty zakonne przebywały na Bałkanach do 1434 roku, a następnie powróciły. Zygmunt Luksemburski także namówił Rusdorfa na zaatakowanie Polski w 1431 roku, co doprowadziło do wojny[5].

Przypisy

edytuj
  1. Paweł Pizuński, Poczet wielkich mistrzów krzyżackich Wydawnictwo Arenga Skarszewy, s. 114.
  2. a b c Paul von Rusdorf. www.deutsche-biographie.de. [dostęp 2021-11-03].
  3. Militzer 2007 ↓, s. 215.
  4. Paul von Rusdorf Hochmeister des Deutschen Ordens (1422-1441) Udo Arnold (Bonn). www.rheinische-geschichte.lvr.de. [dostęp 2021-11-03].
  5. Militzer 2007 ↓, s. 217.


Bibliografia

edytuj