Peristemma pseudosphaeria
Peristemma pseudosphaeria (Mont.) Jørst. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1].
 Uredinia Peristemma pseudosphaeria na liściu mlecza | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Peristemma pseudosphaeria |
| Nazwa systematyczna | |
| Peristemma pseudosphaeria (Mont.) Jørst. Friesia 5(3-5): 278 (1956) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Miyagia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1840 r. Camille Montagne, nadając mu nazwę Puccinia pseudosphaeria. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Ivar Jørstad w 1956 r.[1]
- Dicaeoma pseudosphaericum (Mont.) Kuntze 1898
- Miyagia pseudosphaeria (Mont.) Jørst. 1962
- Puccinia pseudosphaeria Mont. 1840[2].
Morfologia i rozwój edytuj
Pasożyt jednodomowy, tzn. że cały jego cykl życiowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową – wytwarza tylko dwa rodzaje zarodników; urediniospory i teliospory. Na górnej stronie liści porażonych roślin powstają brunatne plamy, na dolnej tworzą się uredinia i telia otoczone rzędem purpurowobrązowych parafiz. Kupki urediniów tworzą się pojedynczo lub grupowo na skórce rośliny. Otoczone są peryferyjnymi, bocznie połączonymi, kasztanowobrązowymi parafizami, które początkowo zamykały rozwijające się urediniospory, a ostatecznie częściowo otwierały się na wierzchołku, rozrywając naskórek żywiciela i pozostając ścianą otaczającą zarodniki. Urediniospory elipsoidalne, jajowate lub gruszkowate z żółtawą, często ziarnistą zawartością. Mają wymiary 21,5–43 × 17–26,5 μm. Ściany urediniospor są szkliste i drobnokolczaste o grubości 2,5–3,5 μm. Pory rostkowe czasami widoczne. Parafizy o wymiarach 70–140 × 6 do 8 μm, grubościenne, dołem szkliste, powyżej kasztanowobrązowe i często nieco szersze lub dychotomicznie rozgałęzione na wierzchołku[3]. Telia znajdują się pod skórką rośliny. Teliospory są niezwykle kanciaste, zazwyczaj jednokomórkowe, rzadziej dwukomórkowe[4].
Monofag pasożytujący tylko na mleczach (Sonchus). Znane jest występowanie na następujących ich gatunkach: Sonchus acaulis, arvensis & subsp. uliginosus, asper & subsp. glaucescens, brachylobus, canariensis, congestus, daltonii, gummifer, hierrensis, leptocephalus, maritimus, mauritancus, oleraceus, palmensis, palustris, pendulus, platylepis, radicatus, tenerrimus[4].
Znane jest występowanie tego patogenu w północnej Afryce, Chinach, wielu krajach Europy, w Japonii, Nowej Zelandii i byłym Związku Radzieckim. W 2003 r. po raz pierwszy stwierdzono jego występowanie w USA[3]. Występuje także w Polsce[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-05-22].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-05-22].
- ↑ a b J.R. Hernández i inni, First Report of the Rust Miyagia pseudosphaeria on Sonchus oleraceus in the Americas, „Plant Dis.”, 87 (6), 2003, DOI: 10.1094/PDIS.2003.87.6.752B [dostęp 2022-05-22].
- ↑ a b Miyagia pseudosphaeria (Montagne) Jørstad, 1962 [online], Plant Parasites of Europe [dostęp 2022-05-22].
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.