Perydiole (łac. peridiolum) – występujące wewnątrz owocników niektórych grzybów twarde ciałka wytwarzające zarodniki. W rodzinie pieczarkowatych (Agaricaceae) mają soczewkowaty kształt, w rodzaju purchatnica (Pisolithus) kulisto-graniasty[1].

Perdiole w miseczkowatych owocnikach kubecznika pospolitego

W młodych owocnikach perdydiole zazwyczaj zamknięte są czapeczkowatą nakrywką zwaną epifragma. Podczas rozwoju epifragma odpada i perydiole zostają odsłonięte. Tylko u rodzaju Nidularia epifragma nie występuje[1].

Perydiole łączą się z owocnikiem za pomocą sznureczków (funiculus), lub zanurzone są w śluzowatej masie. Na wewnętrznej ścianie perydioli powstaje hymenium, a w nim podstawki wytwarzające zarodniki[2]. Po dojrzeniu owocnika i odpadnięciu epifragmy, pod wpływem czynników zewnętrznych, np. wiatru lub kropel deszczu są one z owocnika wyrzucane. W ten sposób grzyb rozsiewa swoje zarodniki. U niektórych gatunków, np. u kubków (Cyathus), sznureczek jest kleisty i ma zakończenie przypominające kotwicę. Sznureczek ten owija się wokół przedmiotów (np. gałązek, źdźbeł traw)[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  2. Wanda Rudnicka-Jezierska, Grzyby (Mycota). Tom XXIII. Podstawczaki (Basidiomycetes): purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodematales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiakowe (Podaxales), Kraków: Instytut Botaniki PAN, 1991, ISBN 83-85444-01-7.
  3. Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3.