Physella
Physella – rodzaj słodkowodnych ślimaków płucodysznych z rodziny rozdętkowatych (Physidae), utworzony w 1843[4] roku przez Haldemana[5]. Gatunkiem typowym jest Physa globosa. Na podstawie różnic w anatomicznej budowie płaszcza F.C. Baker w 1928 roku przeniósł wszystkie północnoamerykańskie gatunki rozdętek do Physella, oddzielając je w ten sposób od gatunków europejskich zgrupowanych wówczas w rodzaju Physa. Bazując na anatomii narządów rozrodczych oraz cechach muszli i kolumienki, Haldeman podzielił rodzaj na dwa podrodzaje: Physella i Physodon. Kolejni badacze proponowali dalsze podziały i zmiany w klasyfikacji. Łącznie do Physella zaliczono ponad 30 taksonów[1], ale wśród malakologów nie ma co do tego zgodności. Gatunki znane z Ameryki Północnej stwierdzano w Europie i odwrotnie, europejskie odkrywano na kontynencie amerykańskim. Badania przeprowadzone do 2007 roku nie rozstrzygnęły jednoznacznie kwestii zasadności wyodrębniania rodzaju Physella[6]. W literaturze północnoamerykańskiej dominuje pogląd, że zaliczane tu gatunki powinny pozostać w rodzaju Physa[4].
Physella[1] | |||
Haldeman, 1843 | |||
Rozdętka zaostrzona (Physella acuta, syn. Physa acuta) jest jedynym przedstawicielem tego rodzaju na obszarze Polski[2]. | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
(bez rangi) | Tectipleura | ||
Nadrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
Physella | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Physa globosa Haldeman, 1841[3] | |||
Synonimy | |||
|
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju Physella zaliczane są następujące współczesne gatunki[3]:
- Physella acuta (Draparnaud, 1805) – rozdętka zaostrzona
- Physella ashmuni (D.W. Taylor, 2003)
- Physella carolinae (Wethington, J. Wise & Dillon, 2009)
- Physella columbiana (Hemphill, 1890)
- Physella costata (Newcomb, 1861)
- Physella elegans (Clench & Aguayo, 1932)
- Physella gyrina (Say, 1821)
- Physella hemphilli D.W. Taylor, 2003
- Physella hendersoni (Clench, 1925)
- Physella hordacea (I. Lea, 1864)
- Physella jamaicensis (C.B. Adams, 1851)
- Physella johnsoni (Clench, 1926)
- Physella lacustris (Clessin, 1886)
- Physella laphami F.C. Baker, 1928
- Physella latchfordi F.C. Baker, 1928
- Physella lordi (Baird, 1863)
- Physella moreleti (D.W. Taylor, 2003)
- Physella natricina (D.W. Taylor, 1988)
- Physella osculans (Haldeman, 1841)
- Physella patzcuarensis (Pilsbry, 1891)
- Physella pomilia (Conrad, 1834)
- Physella porteri (Germain, 1913)
- Physella solidissima (Pilsbry, 1920)
- Physella sonomae (D.W. Taylor, 2003)
- Physella spelunca (R.D. Turner & Clench, 1974)
- Physella venustula (A. Gould, 1847)
- Physella vinosa (A. Gould, 1847)
- Physella zionis (Pilsbry, 1926)
- Physella zomos (J.L. Baily & R.I. Baily, 1952)
oraz gatunki wymarłe, znane tylko ze szczątków kopalnych[3]:
- Physella bridgerensis (Meek, 1873) †
- Physella harpa (D.W. Taylor, 1981) †
- Physella humboldtiana (D.W. Taylor, 1981) †
- Physella olive Pierce, 2014 †
- Physella pleromatis (C.A. White, 1877) †
- Physella taylori (Naranjo-García & Aguillón, 2019) †
- Physella wattsi (Arnold, 1909) †
Przypisy
edytuj- ↑ a b Physella, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 388, 420. ISBN 978-83-88147-09-8.
- ↑ a b c d e f g h i MolluscaBase eds., Physella Haldeman, 1842, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-23] (ang.).
- ↑ a b F. Welter-Schultes: Genus taxon summary for Physella. [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2010. [dostęp 2024-03-23]. (ang.).
- ↑ S.S. Haldeman: A monograph of the freshwater univalve Mollusca of the United States, including notices of species in other parts of North America. Philadelphia: 1842–1847.
- ↑ A.R. Wethington, C. Lydeard. A molecular phylogeny of Physidae (Gastropoda: Basommatophora) based on mitochondrial DNA sequences. „Journal of Molluscan Studies”. 73 (3), s. 241–257, 2007. DOI: 10.1093/mollus/eym021. (ang.).