Piotr V Kulawy (rum. Petru al V-lea Șchiopul) – hospodar mołdawski, w latach 1574–1577, 1578–1579 i 1582–1591, z dynastii Basarabów.

Piotr Kulawy
Ilustracja
Piotr Kulawy ze swoim synem
hospodar Mołdawii
Okres

od 1574
do 1577

Poprzednik

Jan Srogi

Następca

Jan Podkowa

hospodar Mołdawii
Okres

od 1578
do 1579

Poprzednik

Jan Podkowa

Następca

Jan Sas

hospodar Mołdawii
Okres

od 1582
do 1591

Poprzednik

Jan Sas

Następca

Aron Tyran

Dane biograficzne
Dynastia

Basarabowie

Miejsce spoczynku

Monastyr Galata

Ojciec

Mircza Pastuch

Był synem hospodara wołoskiego Mirczy V Pastucha. Osadzony został na tronie hospodarskim Mołdawii przez Imperium osmańskie po pokonaniu przez Turków Jana III Srogiego. Uległy bojarom i poddający się wpływom polskim i katolickim (m.in. odnowił szkołę łacińską w Cotnari), musiał stawić czoło wystąpieniom chłopskim, inspirowanym przez domniemanych dziedziców Jana Srogiego oraz Kozaków. W 1577 musiał nawet ustąpić z Jassów, uległszy Janowi IV Podkowie. Dwukrotnie powracał na tron, ostatecznie został obalony w 1591 wskutek rozruchów ludowych. Zbiegł do Polski, a następnie do Austrii.

Na dworze Piotra Kulawego powstały dwie kroniki, jedna w języku słowiańskim (mnicha Azarie) i jedna w języku greckim. W powstałej w połowie XVII w. kronice bojara Grzegorza Ureche Piotr Kulawy został zaprezentowany jako ideał władcy (z uwagi na swoją uległość wobec bojarów).

Jest pochowany w cerkwi ufundowanego przez siebie monastyru Galata pod Jassami[1].

Przypisy

edytuj
  1. Łukasz Galusek, Michał Jurecki, Alexandru Dumitru: Rumunia: Mozaika w żywych kolorach. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2004, s. 244. ISBN 83-89676-03-6.

Bibliografia

edytuj
  • J. Demel, Historia Rumunii, Wrocław 1970.