Pistolet Browning M1900

(Przekierowano z Pistolet Browning 1900)

Browning M1900 (Model 1900, FN 1900, Browning Nr.1) – pistolet samopowtarzalny konstrukcji Johna Mosesa Browninga. Był pierwszym sukcesem komercyjnym Browninga. Pistolet, znany również jako Browning Nr 1, był bardzo popularną bronią „kieszonkową” na początku XX wieku, zarówno na rynku cywilnym, jak i wśród policji. Zaprojektowany przez Browninga około roku 1896, wszedł do produkcji w belgijskiej firmie FN w 1899. W roku 1900 dokonano kilku istotnych modyfikacji i FN Browning M1900 przyjął swój bardzo charakterystyczny, ostateczny kształt (przede wszystkim o 20 mm skrócono lufę).

FN Browning M1900, Browning Nr.1
Ilustracja
Państwo

 Belgia

Producent

Fabrique Nationale Herstal Liege

Rodzaj

pistolet samopowtarzalny

Historia
Prototypy

18961899

Produkcja

18991914

Wyprodukowano

ok. 734 550

Dane techniczne
Kaliber

7,65 mm

Nabój

7,65 x 17 mm SR (.32ACP)

Magazynek

7 naboi

Wymiary
Długość

172 mm

Długość lufy

102 mm

Masa
broni

625 g (niezaładowanej)

Produkcję pistoletu Browning No 1 zakończono po rozpoczęciu w 1910 roku produkcji pistoletu Browning M1910.

Historia edytuj

Amerykański konstruktor broni John Browning w latach 90. XIX wieku rozpoczął prace nad pistoletami samopowtarzalnymi, które w tym okresie były w początkowym stadium rozwoju na świecie. Amerykańscy producenci broni, przede wszystkim Colt, któremu Browning sprzedał w 1895 roku prawa do jednego z pistoletów, przez dłuższy czas nie byli jednak zainteresowani podjęciem produkcji pistoletów, poprzestając na rewolwerach[1]. W 1897 doszło w Hartford do przypadkowego spotkania Browninga z dyrektorem handlowym belgijskiej fabryki broni FN w Herstal, która po zaprzestaniu produkcji karabinów dla armii Belgii miała niewykorzystane moce produkcyjne i poszukiwała w USA licencji na produkcję rowerów[1]. Browning zaprezentował swój najnowszy prototyp pistoletu, który wzbudził w firmie FN uznanie swoją niezawodnością i poręcznością, po czym w lipcu 1897 fabryka FN zawarła z Browningiem umowę na wytwarzanie jego pistoletu[1]. Pistolet nazywany był początkowo po prostu pistoletem Browninga, później otrzymał numer „Model No 1”, a w późniejszej literaturze znany jest powszechnie jako FN 1900[2] lub M1900.

Pistolet został opatentowany w 1899 (patent US621747 A)[3]. Było to rozwinięcie wcześniejszej prototypowej konstrukcji opatentowanej w 1897 (patent US580926 A)[4].

Pierwsze pistolety (znane później jako FN 1899 lub model przedseryjny) wyprodukowano w styczniu 1899[1]. Oprócz podstawowego małego modelu o długości lufy 100 mm, powstał także „duży” model oferowany dla wojska, z lufą długości 122 mm i magazynkiem mieszczącym 8 nabojów, lecz wyprodukowano tylko małą partię próbną, gdyż armia belgijska zażyczyła sobie małego pistoletu, zgodnego wymiarami z modelem komercyjnym[5]. W efekcie opracowano ulepszony model seryjny, z lufą długości 102 mm, sprzedawany zarówno na rynek cywilny, dla armii belgijskiej i na eksport, znany później jako FN 1900[5]. Produkcja pistoletu ustała w 1912 roku, kiedy został zastąpiony przez FN 1910 (również konstrukcji Browninga), lecz jeszcze w 1914 roku złożono partię z pozostałych części dla wojska[2]. Powstało około 10 000 pistoletów przedseryjnych, po czym w latach 1900–1914, 724 550 pistoletów seryjnych[2].

Konstrukcja edytuj

 

Pistolet samopowtarzalny, mechanizm spustowy typu Single Action. Browning 1900 działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego. Lufa osadzona jest sztywno w szkielecie. Charakterystyczną cechą jest niskie osadzenie lufy, nad którą znajduje się sprężyna powrotna (a nie pod nią lub wokół niej, jak w większości późniejszych pistoletów). Stałe przyrządy celownicze. Magazynek pudełkowy, wymienny, osadzony w chwycie pistoletu, mieści 7 naboi. Do 1907 roku w owalu na okładkach chwytu widniał relief pistoletu i logo FN, po tej dacie – jedynie duże logo ze stylizowanych liter FN[2]. Zatrzask zmiany magazynka umieszczony został w dolnej części chwytu. Od numeru 10 000 pistolet wyposażono w umieszczony z lewej strony chwytu zaczep do smyczy. Bezpiecznik skrzydełkowy umieszczony po lewej stronie w tylnej części tuż nad chwytem.

Browning 1900 uważany jest za pierwszy masowo produkowany pistolet samopowtarzalny, który odniósł sukces na rynku komercyjnym, i którego wygląd i sposób funkcjonowania można uznać za nowoczesny[6]. Udana i niezawodna, a przy tym zwarta i poręczna konstrukcja Browninga, otworzyła wręcz rynek cywilny na pistolety samopowtarzalne[6]. Układ konstrukcyjny Browninga 1900, z zamkiem obejmującym lufę, sprężyną nad lufą i oknem wyrzutowym z boku szkieletu, był w kolejnych latach w mniejszym lub większym stopniu kopiowany w licznych konstrukcjach w Europie, a także w Chinach[6].

Bardzo wiele kopii Browninga 1900 pojawiło się w Azji – głównie w Chinach. W latach sześćdziesiątych Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna rozpoczęła masową produkcję klonu Browninga 1900 w kalibrze 7,65 mm Browning pod nazwą Typ 64.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Erenfeicht 2019 ↓, s. 45-48.
  2. a b c d Erenfeicht 2019 ↓, s. 50-53.
  3. John M. Browning, Gas-operated firearm, marzec 1899 [dostęp 2016-05-22].
  4. John M. Browning, Firearm, 1897 [dostęp 2016-05-22].
  5. a b Erenfeicht 2019 ↓, s. 50-53, 66.
  6. a b c Erenfeicht 2019 ↓, s. 61-63.

Bibliografia edytuj

  • Leszek Erenfeicht. FN Browning 1900 - pierwszy prawdziwy pistolet. „Strzał.pl”. 2/2019. IV (26), s. 44-66, luty 2019. ISSN 2451-4942.