Podział administracyjny Macedonii Północnej

Dzisiejsza Macedonia Północna (Republika Macedonii Północnej) pierwszy raz została wyodrębniona jako odrębny twór państwowoprawny pod koniec II wojny światowej. Od 1945 istniała jako państwo związkowe Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii (od 1963 Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii). Odpowiednio do tego Macedonia w latach 1945–1963 nosiła nazwę „Ludowa Republika Macedonii”, a w latach 1963–1991 – „Socjalistyczna Republika Macedonii”.

8 września 1991 dotychczasowa Socjalistyczna Republika Macedonii ogłosiła niepodległość jako Republika Macedonii. Przeciwko nazwie państwa i jego symbolom, zawierającym staromacedońską Gwiazdę z Werginy, zaprotestowała sąsiednia Grecja. Z tego powodu nowo powstałe państwo w stosunkach międzynarodowych określane było nazwą „Była Jugosłowiańska Republika Macedonii” (ang. akronim FYROM od Former Yugoslav Republic of Macedonia). Spór o nazwę zakończył się w 2018 roku przyjęciem porozumienia macedońsko-greckiego i zmianą nazwy państwa na Republika Macedonii Północnej.

Granice państwa macedońskiego od 1945 nie uległy zmianie.

Podział administracyjny Macedonii Północnej po 1945 był jedno-, dwu- lub trójstopniowy:

  • w latach 1945–1949 republika dzieliła się na 4 obwody, 32 okręgi i 894 rady narodowe,
  • w okresie 1949–1952 sześciokrotnie zmieniano ustrój administracyjny republiki; ostatecznie wprowadzono podział na 18 okręgów i 223 gminy,
  • w latach 1952–1957 republika dzieliła się na 7 okręgów i 86 gmin,
  • w latach 1957–1965 republika dzieliła się na 7 okręgów i 73 gminy,
  • w latach 1965–1976 republika dzieliła się na 32 gminy; w 1965 zrezygnowano z podziału na wyższe jednostki,
  • w latach 1976–1996 republika dzieliła się na 34 gminy i wydzielone miasto Skopje, złożone z 5 gmin,
  • w latach 1996–2004 republika dzieliła się na 123 gminy i wydzielone miasto Skopje, złożone z 7 gmin.

Od ostatniej reformy administracyjnej 11 sierpnia 2004 Macedonia dzieli się na 84 gminy (општинаopsztina) i miasto wydzielone Skopje, złożone już z 10 gmin[1]. Gminy Macedonii są bardzo zróżnicowane co do powierzchni – od 1.194 km² (gmina Prilep) do 3,5 km² (gmina Czair w obrębie Skopje) i co do liczby ludności – od 105484 mieszkańców (gmina Kumanowo) do 2433 mieszkańców (gmina Wewczani). Gminy są jednostkami samorządu terytorialnego.

Od 2013 rok gmina Kiczewo została rozszerzona o gminy: Drugowo, Osłomej, Wranesztica i Zajas.

Do celów statystycznych gminy zgrupowano w osiem regionów.

Wody trzech pogranicznych jezior Macedonii Północnej: Ochrydzkiego, Prespa i Dojran nie są częściami przyległych gmin.

Gminy Macedonii Północnej

edytuj

Dane o liczbie ludności pochodzą ze spisu powszechnego w 2002

Region statystyczny gmina siedziba władz powierzchnia liczba ludności
Wardarski
 
Wełes (Велес) Wełes (Велес) 518 55 108
Gradsko (Градско) Gradsko (Градско) 291 3760
Demir Kapija (Демир Капија) Demir Kapija (Демир Капија) 312 4545
Kawadarci (Кавадарци) Kawadarci (Кавадарци) 998 38 741
Negotino (Неготино) Negotino (Неготино) 414 19 212
Rosoman (Росоман) Rosoman (Росоман) 133 4141
Czaszka (Чашка) Czaszka (Чашка) 727 7673
Wschodni
 
Berowo (Берово) Berowo (Берово) 597 13 941
Winica (Виница) Winica (Виница) 432 19 938
Dełczewo (Делчево) Dełczewo (Делчево) 423 17 505
Zrnowci (Зрновци) Zrnowci (Зрновци) 52 3264
Karbinci (Карбинци) Karbinci (Карбинци) 231 4012
Koczani (Кочани) Koczani (Кочани) 357 38 092
Łozowo (Лозово) Łozowo (Лозово) 166 2858
Makedonska Kamenica
(Македонска Каменица)
Makedonska Kamenica
(Македонска Каменица)
189 8110
Pehczewo (Пехчево) Pehczewo (Пехчево) 208 5517
Probisztip (Пробищип) Probisztip (Пробищип) 326 16 193
Sweti Nikołe (Свети Николе) Sweti Nikołe (Свети Николе) 483 18 497
Czeszinowo-Obleszewo
(Чешиново-Облешево)
Obleszewo (Облешево) 133 7490
Sztip (Штип) Sztip (Штип) 583 47 796
Pelagonijski
 
Bitola (Битола) Bitola (Битола) 790 95 385
Demir Hisar (Демир Хисар) Demir Hisar (Демир Хисар) 480 9497
Dołneni (Долнени) Dołneni (Долнени) 418 13 568
Kriwogasztani (Кривогаштани) Krivogaštani (Кривогаштани) 88 6150
Kruszewo (Крушево) Kruszewo (Крушево) 190 9684
Mogiła (Могила) Mogiła (Могила) 255 6710
Nowaci (Новаци) Nowaci (Новаци) 755 3549
Prilep (Прилеп) Prilep (Прилеп) 1198 76 768
Resen (Ресен) Resen (Ресен) 549 16 825
Połoski
 
Bogowińe (Боговиње) Bogowińe (Боговиње) 141 28 997
Brwenica (Брвеница) Brwenica (Брвеница) 164 15 855
Wrapcziszte (Врабчиште) Wrapcziszte (Врабчиште) 157 25 399
Gostiwar (Гостивар) Gostiwar (Гостивар) 375 81 042
Żelino (Желино) Żelino (Желино) 201 24 390
Jegunowce (Јегуновце) Jegunowce (Јегуновце) 174 10 790
Mawrowo i Rostusza
(Маврово и Ростуша)
Rostusza (Ростуша) 856 8618
Tearce (Теарце) Tearce (Теарце) 137 22 454
Tetowo (Тетово) Tetowo (Тетово) 262 86 580
Północno-wschodni
 
Kratowo (Кратово) Kratowo (Кратово) 375 10 441
Kriwa Pałanka
(Крива Паланка)
Kriwa Pałanka
(Крива Паланка)
482 20 820
Kumanowo (Куманово) Kumanowo (Куманово) 432 105 484
Lipkowo (Липково) Lipkowo (Липково) 270 27 058
Rankowce (Ранковце) Rankowce (Ранковце) 240 4144
Staro Nagoriczane
(Старо Нагоричане)
Staro Nagoriczane
(Старо Нагоричане)
515 4840
Skopijski
 
Aerodrom (Аеродром) dzielnica Skopje 72 009
Buteł (Бутел) dzielnica Skopje 36 154
Gazi Baba (Гази Баба) dzielnica Skopje 92 72 617
Dźorcze Petrow (Ѓорче Петров) dzielnica Skopje 63 41 634
Karposz (Карпош) dzielnica Skopje 21 59 666
Kiseła Woda (Кисела Вода) dzielnica Skopje 43 57 236
Saraj (Сарај) dzielnica Skopje 230 35 408
Centar (Центар) dzielnica Skopje 9 45 412
Czair (Чаир) dzielnica Skopje 53 64 773
Szuto Orizari (Шуто Оризари) dzielnica Skopje 6 22 017
Araczinowo (Арачиново) Araczinowo (Арачиново) 38 11 597
Zełenikowo (Зелениково) Zełenikowo (Зелениково) 177 4077
Ilinden (Илинден) Ilinden (Илинден) 97 15 894
Petrowec (Петровец) Petrowec (Петровец) 222 8255
Sopiszte (Сопиште) Sopiszte (Сопиште) 223 5656
Studeniczani (Студеничани) Studeniczani (Студеничани) 276 17 246
Czuczer-Sandewo (Чучер-Сандево) Czuczer-Sandewo (Чучер Сандево) 215 8493
Południowo-wschodni
 
Bogdanci (Богданци) Bogdanci (Богданци) 114 8707
Bosiłowo (Босилово) Bosiłowo (Босилово) 143 14 260
Wałandowo (Валандово) Wałandowo (Валандово) 331 11 890
Wasiłewo (Василево) Wasiłewo (Василево) 231 12 122
Gewgelija (Гевгелија) Gewgelija (Гевгелија) 484 22 988
Koncze (Конче) Koncze (Конче) 233 3536
Nowo Seło (Ново Село) Nowo Seło (Ново Село) 257 11 567
Radowisz (Радовиш) Radowisz (Радовиш) 502 28 244
Dojran (Дојран) Star Dojran (Стар Дојран) 129 3426
Strumica (Струмица) Strumica (Струмица) 311 54 676
Południowo-zachodni
 
Wewczani (Вевчани) Wewczani (Вевчани) 35 2433
Debar (Дебар) Debar (Дебар) 85 19 542
Debarca (Дебарца) Bełcziszta (Белчишта) 423 5507
Centar Żupa (Центар Жупа) Centar Żupa (Центар Жупа) 107 6519
Kiczewo (Кичево) Kiczewo (Кичево) 838 56 734
Makedonski Brod
(Македонски Брод)
Makedonski Brod
(Македонски Брод)
875 7141
Ochryda (Охрид) Ochryda (Охрид) 392 55 749
Płasnica (Пласница) Płasnica (Пласница) 54 4545
Struga (Струга) Struga (Струга) 469 63 376

Przypisy

edytuj