Pojazd jednośladowy
Pojazd jednośladowy (jednoślad, jednośladowiec)[1] – pojazd kołowy, w którym wszystkie koła są ustawione w jednej linii[2]. Nazwa ta wynika z faktu, że pojazdy tego rodzaju pozostawiają za sobą na miękkim podłożu ślad w postaci jednej linii.[3]
W odróżnieniu od pojazdów jednośladowych, pojazdy wielośladowe, posiadają zestawy kół, które na miękkim podłożu zostawiają za sobą dwie lub więcej równoległych linii.
Zaletą pojazdów jednośladowych w ruchu miejskim jest fakt, że są one znacznie węższe od pojazdów wielośladowych, dzięki czemu zajmują one znacznie mniej miejsca na jezdni i parkingach oraz łatwiej jest się nimi posługiwać na zatłoczonych drogach.
Ich podstawową wadą jest natomiast ich niestabilność w stanie spoczynku oraz przy prędkościach poniżej 10 km/h. W ruchu pojazd jednośladowy jest samorzutnie stabilizowany dzięki efektowi żyroskopowemu[4][5].
Pojazdy jednośladowe są jedynymi, na których można inicjować proces skręcenia za pomocą przeciwskrętu, tj. krótkotrwałego ruchu kierownicy w stronę przeciwną do zamierzonego skrętu[4].
Do jednośladów zalicza się[6]:
- większość rowerów (oprócz rowerów z przyczepką, niektórych poziomych oraz dziecięcych, czy jedno- trój- czy cztero-kołowych)
- większość motocykli, oprócz trójkołowców (tzw. trajek) i motocykli z bocznym wózkiem
- hulajnogi elektryczne
- jednokołowiec
- monocykle i moncykle elektryczne
- część motorowerów
Prawo polskie w przeszłości odnosiło się do pojazdu jednośladowego przy okazji definicji pojazdów takich jak motorower, motor czy rower a także między innymi przy określaniu zakresu dostępu dla „drogi tylko dla rowerów” czy szczegółowych przepisów dotyczących wyprzedzania pojazdów jednośladowych, jednak w nowszych przepisach brak jest takich odniesień[7][8].
Przypisy
edytuj- ↑ jednoślad [online], Słownik języka polskiego PWN [dostęp 2021-06-27] (pol.).
- ↑ Single-track vehicle - Knowledge and References [online], Taylor & Francis [dostęp 2025-03-06] (ang.).
- ↑ pojazd jednośladowy [online], Słownik języka polskiego PWN [dostęp 2021-06-27] (pol.).
- ↑ a b R.A. Wilson-Jones, Steering and Stability of Single-track Vehicles, „Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers: Automobile Division”, 5 (1), 1951, s. 191–213, DOI: 10.1243/PIME_AUTO_1951_000_023_02, ISSN 0367-8822 [dostęp 2025-03-06] (ang.).
- ↑ Dieter Schramm, Manfred Hiller, Roberto Bardini, Single Track Models, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2014, s. 223–253, DOI: 10.1007/978-3-540-36045-2_10, ISBN 978-3-540-36044-5 [dostęp 2025-03-18] (ang.).
- ↑ Określenia i definicje zawarte w Kodeksie Drogowym : Portal Informacji Kulturalnej Województwa Świętokrzyskiego [online], pik.kielce.pl [dostęp 2025-03-06].
- ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1251
- ↑ Dz.U. z 2003 r. nr 058, poz. 0515
