Figura św. Floriana w Brzesku
Figura św. Floriana w Brzesku – posąg z 1731 roku, znajdujący się w centralnej części brzeskiego Rynku. Rzeźba przedstawia postać św. Floriana, orędownika w walce z żywiołem ognia. Późnobarokowy posąg jest najstarszym zabytkiem tego typu w regionie[1].
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Miejsce |
Rynek |
Typ obiektu |
posąg na cokole |
Data budowy |
1731 |
Położenie na mapie Brzeska | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu brzeskiego | |
Położenie na mapie gminy Brzesko | |
49°58′03,8″N 20°36′24,6″E/49,967722 20,606833 |
Św. Florian edytuj
Św. Florian był żołnierzem i urzędnikiem cesarza rzymskiego w naddunajskiej prowincji Noricum. Żył w czasach prześladowania chrześcijan, według tradycji stanął w ich obronie, za co został skazany na śmierć. Zginął śmiercią męczeńską w 304 roku[2]. Od 1436 roku św. Florian był zaliczany do głównych patronów Królestwa Polskiego[3]. Uważano go za orędownika w walce z żywiołem ognia, patrona strażaków, kominiarzy, hutników i innych zawodów związanych z ogniem. Przydrożne kapliczki i figury miały chronić osady i miasta przed pożarem. W ikonografii św. Floriana najczęściej ukazuje się w rynsztunku rzymskiego żołnierza z proporcem lub lancą. Wodą z trzymanego w ręce naczynia gasi pożar płonącego domu[4].
Historia edytuj
Figura św. Floriana została ufundowana przez brzeskich mieszczan, po pożarze miasta, który miał miejsce w 1723 roku. Posąg świętego wzniesiono 26 listopada 1731 roku, nie wiadomo kto jest twórcą rzeźby. W 1906 roku, po wielkim pożarze miasta w 1904 roku, figura została odrestaurowana i przestawiona w obecne miejsce na Rynku. Kolejne renowacje pomnika miały miejsce w 1941, 1967 oraz 2003 roku. Przed II wojną światową pieczę nad pomnikiem sprawowała Ochotnicza Straż Pożarna, a po wojnie Cech Rzemiosł Różnych[5].
Opis edytuj
Późnobarokowa rzeźba przedstawia stojącą postać św. Floriana z jego nieodłącznymi atrybutami. Święty ukazany jest jako żołnierz rzymski, w hełmie na głowie, dzierżący w lewej ręce zwinięty proporzec. W prawej dłoni trzyma naczynie z wodą, którą gasi pożar budynku u jego stóp. Posąg wykonano z białego piaskowca. Zwróconą na północną pierzeje Rynku figurę ustawiono na postumencie łączącym się z kamiennymi schodami. Na przedniej ścianie postumentu wykuto napis w języku łacińskim[5]:
S. Floriano regni Poloniae Patrono In honorem conflagrato tot vicibus oppido In Patrocinium. Anno Domini 1731 die 26 novembris Positum est.
W tłumaczeniu na język polski pierwsze zdanie brzmi: „Św. Florianowi, miasto tyle razy spalone oddaje się w opiekę"[6]. Następne zdanie informuje o dacie ustawienia. Niżej znajduje się napis w języku polskim: „Przestawiono i odnowiono r. 1906". Daty odnawiania posągu w późniejszych latach wykuto na bocznych i tylnej ściance podstawy.
Przypisy edytuj
- ↑ Agnieszka Lechowicz , Brzesko [online], www.kwartetnaprzedgorzu.pl [dostęp 2018-02-02] (pol.).
- ↑ Św. Florian patron strażaków [online], straz.police.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
- ↑ św. Florian - Bazylika św. Floriana w Krakowie [online], www.swflorian.net [dostęp 2018-02-05] (pol.).
- ↑ Stanisław Hołodok , Święty Florian - Stanisław Hołodok - Portal OPOKA [online], opoka.org.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
- ↑ a b Figury parafii brzeskiej [online], www.brzesko.ws [dostęp 2018-02-02] .
- ↑ Ciekawe Miejsca [online], www.brzesko.pl [dostęp 2018-02-03] (ang.).