Praepectus
Praepectus (hypopteron, peristernum, lamina mesepisternalis anterior, lamina mesepisternalis superior, ang. prepectus) – skleryt występujący na tułowiu owadów z rzędu błonkówek.
Praepectus leży na błonie międzysegmentalnej pomiędzy przedtułowiem a śródtułowiem, a konkretnie między bocznymi powierzchniami przedplecza a mezepisternitami[1][2][3][4] (części mezopleurów, przy czym mezopleury błonkówek formują zwykle wraz z śródpiersiem większy mesopectus[5]). Ze względu na położenie zaliczany jest do sklerytów międzysegmentalnych (łac. intersegmentalia)[1]. Zwykle praepectus najlepiej widoczny jest po bokach tułowia, natomiast na spodzie bywa wąski czy zakryty innymi strukturami. U większości bleskotek robi wrażenie dwóch osobnych, trójkątnych sklerytów na bokach tułowia, ale zwykle jego części boczne są połączone pod przednimi biodrami[1]. Zdarza się, że praepectus nie jest w pełni odcięty od mezepisternitu[6]. Bywa także zredukowany lub przyrośnięty do przedplecza[1]. Omawiany element anatomiczny może też mieć postać dwóch płytek po bokach tułowia. Określane są jako epiknemia[4], acz część badaczy używa nazwy epiknemium (łac. epicnemium) synonimicznie dla całego praepectus[2][3][1] lub w jeszcze innych znaczeniach[7]. Praepectus stanowi miejsce zaczepu dla mięśni zamykających przednie przetchlinki tułowia i jako taki określany jest mianem sklerytu zaprzetchlinkowego (ang. postspiracular sclerite).
Praepectus przywodzi na myśl występujące w ogólniejszym planie budowy owadów preepisternum (łac. praeepisternum, area praeepisternalis)[6] i bywa z nim utożsamiany[1], jednak część morfologów uważa, że stanowi wtórny wytwór charakterystyczny dla błonkówek i nie przeprowadza homologii między nim a narządami innych owadów[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f prepectus. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. [dostęp 2024-06-30].
- ↑ a b Henri Goulet, John T. Huber, Hymenoptera of the world: an identification guide to families, Ottawa: Agriculture Canada, 1993, s. 38, 51, ISBN 978-0-660-14933-2.
- ↑ a b Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2017, s. 336, 737.
- ↑ a b Józef Razowski: Słownik morfologii owadów. Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 37, 182. ISBN 83-01-12119-X.
- ↑ mesopectus. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. [dostęp 2024-06-30].
- ↑ a b c Robert Evans Snodgrass. The thorax of the Hymenoptera. „Proceedings of the United States National Museum”. 39 (1774), s. 37–91, 1910. DOI: 10.5479/si.00963801.39-1774.37.
- ↑ epicnemium. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. [dostęp 2024-06-30].