Predajnianske Čelno

dolina na Słowacji

Predajnianske Čelno – dolina w północno-zachodniej części Rudaw Weporskich w Wewnętrznych Karpatach Zachodnich, w środkowej Słowacji. Na całej jej długości spływa nią potok Čelno, lewobrzeżny dopływ Hronu.

Dolina, długości ok. 7 km, rozpoczyna się na północnych stokach szczytu Kolba. Na całej swej długości opada dość stromo w kierunku północno-wschodnim. Jest wąska, prosta, głęboko wcięta pomiędzy ograniczające ją grzbiety i całkowicie zalesiona. Od strony wschodniej ogranicza ją grzbiet ze szczytami Veľké Čelno (1171 m n.p.m.) i Čelno (941 m n.p.m.), zaś od zachodu grzbiet ze szczytami Čierťiaž (1204 m n.p.m.), Holý vrch (1096 m n.p.m.) i Hole (780 m n.p.m.)[1].

Doliną biegnie wąska droga o asfaltowej nawierzchni, dostępna jedynie dla pojazdów samochodowych słowackich Lasów Państwowych[2]. Mniej więcej w połowie długości doliny potok Čelno przełamuje się przez pas twardych skał krystalicznych. Ten odcinek doliny jest tak wąski i stromy, że droga pokonuje go nie wprost, a wielkim zakosem po wschodnim zboczu doliny. W górnej części owego zwężenia przez wystającą ku potokowi ostrogę skalną przebija się ona tunelem długości 41,5 m, zwanym „Tunelem inż. Kelemena”[3].

Na potoku, tuż poniżej wspomnianego tunelu, wykształcił się system kilku kaskad wysokości do ok. 2,5 m, znanych jako Predajnianske vodopády. Niewielki obszar wokół nich jest objęty od 1991 r. ochroną[3] jako Pomnik Przyrody Predajniańskie Wodospady (słow. Prírodná pamiatka Predajnianske vodopády)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Mapa turystyczna. [dostęp 2024-01-04].
  2. Jozef Böhmer i in.: Slovenské rudohorie. Veporské vrchy. Turistický sprievodca ČSSR č. 20, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1987, s. 231.
  3. a b Mirosław J. Barański. Tunel inżyniera Kelemena. „Płaj. Almanach karpacki. Półrocznik Towarzystwa Karpackiego”. nr 45, jesień 2012, s. 195–199, 2013. Towarzystwo Karpackie. ISSN 1230-5898. (pol.).