Prowadnica (żeglarstwo)

Prowadnica pot. szyna – podłużny profil wykonany najczęściej z aluminium bądź innego stopu metali lekkich służący do mocowania i regulacji położenia osprzętu pokładowego np. bloków szotowych. Prowadnice wykorzystuje się zarówno na jednostkach śródlądowych, jak i morskich.

Szyna może być mocowana do pokładu, masztu, pokładówki lub innych wytrzymałych elementów. Jej rola polega na umożliwieniu regulacji położenia bloków i elementów przenoszących naprężenia lin, a tym samym zmianę rozkładu sił napinających. W ogólności można rozróżnić: prowadnice żagli przymasztowych, sztaksli, żagli wolno stojących, spinakerbomu, want, baksztagów i inne.

Wyposażenie jachtu w prowadnice i ich liczba zależy od jego przeznaczenia. I tak jachty turystyczne są z reguły wyposażane w mniejszą ich liczbę niż jachty regatowe. Większa liczba prowadnic umożliwia precyzyjniejsze wykorzystanie ożaglowania i tym samym efektywniejsze wytwarzanie siły aerodynamicznej.

W przypadku prowadnic szotowych przesuwanie bloków powoduje zmianę stosunku sił napinających lik wolny oraz lik dolny. W ten sposób możliwa jest kontrola wybrzuszenia żagla oraz jego skrętu, co odgrywa znaczącą rolę w przypadku jednostek regatowych[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Czesław Marchaj: Teoria żeglowania: aerodynamika żagla. Warszawa: Alma-Press, 2009, s. 272–279. ISBN 978-83-7020-269-9.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy W. Dziewulski: Wiadomości o jachtach żaglowych. Warszawa: Alma-Press, 2008, s. 253–254. ISBN 978-83-7020-358-0.