Przyjaciel Chłopów

Przyjaciel Chłopów – polskojęzyczny tygodnik wydawany w Szczecinie[1] w latach 1850–1851, finansowany przez władze Królestwa Prus.

Przyjaciel Chłopów
Częstotliwość

tygodnik

Państwo

 Królestwo Prus

Adres

Szczecin

Język

polski

Pierwszy numer

1850

Ostatni numer

1851

Redaktor naczelny

Eugeniusz Breza

Średni nakład

15 000 egz.

Pierwszy numer ukazał się 8 lutego 1850[2], ostatni 19 numer[3] 30 marca 1851[1]. Nakład „Przyjaciela Chłopów” sięgał 15 tysięcy egzemplarzy (dane z września 1850)[4]. Na terenie byłego Wielkiego Księstwa Poznańskiego kolportowano go bezpłatnie za pośrednictwem landratów i komisarzy, na koszt państwa[5].

Redaktorem naczelnym był spokrewniony z Radziwiłłami były urzędnik resortu oświecenia publicznego w rządzie Królestwa Kongresowego[6] – Eugeniusz Breza (1802-1860), otrzymujący z tego tytułu miesięczną pensję w kwocie 50 talarów[2]. Czasopismo było adresowane do polskiego chłopstwa w państwie pruskim. Jego celem było kształtowanie wizerunku pruskiego króla i państwa jako stojących po stronie prostego ludu przeciw polskiej szlachcie i księżom[7] („Kochajcie króla jako ojca i pana waszego, bo nie obcym wam jest, ale dobrodziejem i opiekunem”[5]). Wydawanie tygodnika finansowała rządowa instytucja pod nazwą Central-Stelle für Press-Angelegenheiten, powołana do wspierania prorządowej prasy w Królestwie Prus[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b I. Turowska-Bar: Polskie czasopisma o wsi i dla ws. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963, s. 141.
  2. a b G. Kucharczyk. „Przyjaciel Chłopów”. Próba pruskiego oddziaływania przez prasę na polskie warstwy ludowe w połowie XIX wiek. „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”. Z. 25, s. 126, 2001. 
  3. G. Gzella. „Wielkopolanina” i „Wiarusa” utarczki z „Przyjacielem Chłopów”. „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”. 32/2, s. 39, 1993. 
  4. a b G. Kucharczyk. Polacy w służbie Prusaków – przypadek Eugeniusza Brezy (1802-1860). „Przegląd Historyczny”. 99/4, s. 547, 2008. 
  5. a b G. Gzella. „Wielkopolanina” i „Wiarusa” utarczki z „Przyjacielem Chłopów”. „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”. 32/2, s. 31, 1993. 
  6. G. Kucharczyk. Polacy w służbie Prusaków – przypadek Eugeniusza Brezy (1802-1860). „Przegląd Historyczny”. 99/4, s. 542, 2008. 
  7. I. Turowska-Bar: Polskie czasopisma o wsi i dla ws. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1963, s. 26.

Bibliografia

edytuj